سید محمد موسوی مقدم - استادیار، دانشکده الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
مروت محمدی - دانشجوی دکتری، دانشکده الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

هدف از این پژوهش بررسی نقش مسجد در افزایش سرمایه اجتماعی در قرآن و روایات بود. بدین منظور توصیف های انجام گرفته از نهاد مسجد در قرآن و روایات بر اساس نماگرهای سرمایه اجتماعی ساماندهی شده است، تا از این طریق نقش­آفرینی مسجد در تولید روزافرون سرمایه اجتماعی درک شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بر اساس منابع اصیل اسلامی است. توصیف های انجام گرفته از نهاد مسجد بیان کننده کارکردهایی به مراتب فراتر از صرف محل عبادت بودن آن (به معنای خاص عبادت فردی) است. این نهاد، از طریق اثرگذاری مستقیم بر عناصر هنجارهای مشترک، اعتماد و مشارکت، سبب تولید و توزیع سرمایه اجتماعی می­ شود. دو عنصر نخست، سبب پیوند ذهنی افراد و در نتیجه تمایل آنان به حضور در اجتماع مسجد­محور، و عنصر بعدی، زمینه پیوند عینی آنان در نهادهای تشکیل شده درون نهاد مسجد را فراهم می­کند.

روایات, مسجد, سرمایه اجتماعی, قرآن, مشارکت