طاها کریم زاده ناوادیان - Master of Educational Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: اضطراب اجتماعی یکی از شایع­ترین اختلالات اضطرابی است که در آن مولفه­هایی همچون سبک­های فرزندپروری تاثیرگذارند. سبک های فرزندپروری والدین مهم­ترین نقش را در تربیت فرزندان به عهده دارند. با توجه به اهمیت این موضوع، مطالعه حاضر با هدف پیش­بینی اضطراب اجتماعی بر اساس سبک­های فرزندپروری والدین انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش آن پیمایشی و به لحاظ اجرا کمی می­باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر مقطع اول متوسطه در شهر تهران بودند که در نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ مشغول به تحصیل بودند. با توجه به حجم جامعه (۲۶۶۰۰ نفر) و با استناد به جدول مورگان و کرجسی، تعداد ۲۵۸ دانش­آموز پسر به روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد مطالعه پرسشنامه­های سبک فرزندپروری بامریند (۱۹۷۳) و پرسشنامه اضطراب اجتماعی لایبویتز (۲۰۰۳) بود. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار Spss  نسخه ۲۳ صورت گرفت.  یافته ­ها: تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین فرزندپروری سهل­گیرانه و اضطراب عملکرد رابطه مثبت و معنی­داری وجود داشت، همینطور بین فرزندپروری مستبدانه و اضطراب عملکرد و فرزندپروری مستبدانه و اضطراب موقعیت­های اجتماعی رابطه مثبت و معنی­داری وجود داشت. در حالی که بین فرزندپروری سهل­گیرانه و اضطراب موقعیت­های اجتماعی،  فرزندپروری مقتدرانه و اضطراب عملکرد و بین فرزندپروری مقتدرانه و اضطراب موقعیت­های اجتماعی رابطه معنی­داری وجود نداشت. همچنین تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که سبک تربیتی مقتدرانه پیش­بینی کننده منفی و معنی­دار اضطراب اجتماعی است (۰۱/۰>P) و سبک­های تربیتی سهل­گیرانه و مستبدانه پیش بینی کننده مثبت و معنی­دار اضطراب اجتماعی است (۰۱/۰>P). نتیجه ­گیری: با توجه به یافته­های به دست آمده، طراحی و برگزاری برنامه­ها و کارگاه­های آموزش خانواده در زمینه آگاه سازی والدین از سبک­های فرزندپروری و تاثیر هر یک از آنها بر فرزندان بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان با تغییر نگرش والدین و بهبود روابط خانواده­ها، اضطراب اجتماعی فرزندان را کاهش داد.

Social anxiety, parenting style, family, teenagers, اضطراب اجتماعی, سبک فرزندپروری, خانواده, نوجوانان