عبدالمحسن مشکوه الدینی - نامشخص

از جمله روشهای علمی و عملی مخصوصی که در خلال قرن دوم هجری میان مسلمانان پدید آمد و در قرن سوم و چهارم رواج کامل یافت، روش تصوف نام داشت و پیدایش آن، مانند سایر فرق اسلامی دارای علل و اسبابی خاص بود که برای پرداختن به جزئیات آن فرصت کافی لازم است. اما به طور اجمال، باید گفت: که برای پرداختن به جزئیات آن فرصت کافی لازم است. اما به طور اجمال، باید گفت: که کلیه انشعابات و تفرقات اسلامی و پیداشدن روش های گوناگون مذهبی هنگامی بوده است که دین مقدس اسلام از جزیره العرب قدم بیرون نهاده و در اثر برخورد کردن تعالیم نظری و عملی اسلامی با افکار و عادات و سنن موروثی محلی و آمیزش پیروان ادیان گوناگون و عناصر مختلف اجتماعی با مسلمانان و علاوه بر آنها برخورد کردن سیاست های حکومت های اسلامی در دوره های مخصوص با عوامل سیاسی محلی، همه این امور مجتمعا تفرقه آرا، و عقاید روشهای معینی را پدید آورد.