ناصر سلمانی ایزدی - دانشگاه سبزوار

عرف یکی از مقوله هایی است که برای انطباق پاره ای از احکام فقهی با مقتضیات زمان و مکان سخت به کار می آید. در مقاله حاضر، پس از ارائه تعاریف لغوی و اصطلاحی عرف از ارکان و عنصر معنوی عرف سخن رفته است. سپس، مفهوم عرف از دیدگاه فقها مورد بررسی قرار گرفته است. در تفاسیر قرآن هم به تناسب بحث از آیات مرتبط با عرف، به مفهوم عرف از دیدگاه مفسران شیعه و سنی توجه شده است. در بخش دیگر هم به ارتباط میان عرف و شیوه عقلا عنایت شده و از حجیت عرف در فقه اهل سنت و امکان مقبولیت آن در فقه شیعه سخن رفته است.

عرف, حجیت, سیره’ عقلائیه, ادله’شرعی, عادت