زهرا طاهری - Department of Psychology, Borujerd Branch, Islamic Azad University, Borujerd, Iran
زهرا تنها - Assistant Professor, Department of Psychology, Khorramabad Branch, Islamic Azad University, Khorram Abad, Iran
کورش امرائی - Assistant Professor of Psychology Department, Faculty of Literature and Humanities, University of Lorestan, Khorramabad, Iran.
صبا حسنوندی - Assistant Professor, Department of Psychology, Borujerd Branch, Islamic Azad University, Borujerd, Iran

مقدمه: بیماران مبتلا به دیابت معمولا بعد از تشخیص بیماری و در طی فرایند درمان، دچار آسیب پذیری روانی بسیاری می شوند و یکی از عوامل مرتبط با آسیب پذیری روانی در بیماران مبتلا به دیابت، سیستم های مغزی رفتاری است، لذا این پژوهش با هدف، تعیین روابط علی بین سیستم مغزی رفتاری با آسیب پذیری روانی در بیماران زن مبتلا به دیابت براساس نقش میانجیگر حساسیت اضطرابی انجام شد. روش کار: روش پژوهش توصیفی و بر اساس معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زنان مبتلا به دیابت کلینیک تخصصی دیابت شهر کرج در نیمسال اول سال ۱۴۰۱ بودند. در این پژوهش با توجه به تعداد متغیرهای مشاهده شده، ۳۸۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه سیستم های مغزی رفتاری کارور و وایت، پرسش نامه سلامت روانی (SCL-۲۵)، حساسیت اضطرابی تیلور و کاکس جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS نسخه ۱۸ انجام شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که ضریب مسیرکل بین سیستم بازداری رفتاری و آسیب پذیری روانی (۰۰۱/۰= P ،۳۰۰/۰=β) مثبت و ضریب مسیرکل بین سیستم فعال سازی رفتاری و آسیب پذیری روانی (۰۰۱/۰= P ،۲۴۱/۰-=β) منفی و معنادار است. ضریب مسیر بین حساسیت اضطرابی و آسیب پذیری روانی (۰۰۱/۰= P ،۳۸۴/۰=β) مثبت و معنادار بود. ضریب مسیر غیر مستقیم بین سیستم بازداری رفتاری و آسیب پذیری روانی (۰۰۲/۰= P ،۰۷۱/۰=β) مثبت و ضریب مسیرغیر مستقیم بین سیستم فعال سازی رفتاری و آسیب پذیری روانی (۰۰۱/۰= P ،۱۱۷/۰-=β) منفی و معنادار بود. نتیجه گیری: بر این اساس چنین نتیجه گیری شد که در بین بیماران حساسیت اضطرابی اثر سیستم بازداری رفتاری را بر آسیب پذیری روانی به صورت مثبت و سیستم فعال سازی رفتاری را به صورت منفی و معنادار میانجیگری می کند و پیشنهاد می گردد که برای تبعیت از درمان در بیماران مزمن علاوه بر بیماری و عوارض آن به سلامت روانی هم توجه ویژه ای داشت.

Anxiety, Mental Health, Psychopathology, Diabetes, Anxiety, اضطراب, سلامت روان, آسیب شناسی روانی, دیابت, اضطراب