ژیلا دستمالچی - کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر
علی علیزاده - دکتری زمین شناسی تکتونیک. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
وحیده مهری - کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی. نظام مهندسی معدن آذربایجانشرقی

تحقیق حاضر به منظور بررسی بهینه سازی عملیات انفجار معدن مس سونگون ورزقان با همدف کاهش پدیده لرزشزمین انجام گرفت. این معدن در استان آذربایجان شرقی در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال غرب شهرستان اهر واقع شده است. در این کانسار دو نوع کانسنگ اصلی سوپرژن و هیپوژن دیده می شود. هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی و بهینه سازیالگوی حفاری و اتشباری معدن مس سونگون در راستای کاهش شدت تنش های القایی در منطقه می باشد. جفت انجام این تحقیق از اطلاعات مربوط به الگوهای حفاری وآتشباری، در مورد زمین شناسی عمومی منطقه، وضعیت توده سنگ هایموجود در منطقه و خواص زئوتکنیکی و مکانیکی این توده سنگهاء اطلاعات مربوط به پارامترهای آتشباری. داده های انفجاری علاوه بر این، از نقشه توپوگرافی مقیاس ۰۰۰،۱:۲۵۰ ورزقان، نقشه زمین شناسی مقیاس ۱:۱۰۰.۰۰۰ ورزقان استفاده شد. بررسی انفجارهای فعلی در معدن مس سونگون که براساس روابط و ا صول مهندسی انفجار، الگوی انفجار در سه نوع سنگ سونگون پورفیری، دایک و تراکیت مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت نشان داد که الگوی حفاری شده در دایک و سونگون پورفیری نامناسب و در تراکیت مناسب است. همچنین مزاحمت برای افراد، تخریب سازه ها و دیواره معداناز مشکلات احتمالی لرزش زمین در منطفه معدن می باشد. علاوه براین. اصلی ذرین دلابل بروز یدیده پرتاب سنگ در معدن مس سونگون عبارتند از گسل ها، شکاف ها و نواحی ضعیف کهن به صورت محلی مقاومت توده سنگ را کاهش می دهند. الگوی نامناسب انفجار در معدن مس سونگون باعث شده است که خردایش سنگ مخصوصا در سنگ تراکیت مناسب نبوده، عقب زدگی زیادی پس از هر انفجار ایجاد شود. در بعضی انفجارها شاهد پرتاب سنگ باشیم و سطح یله پس از انفجار کاملا ناصاف باشد. عدم ارائه دانه بندی مناسب و نیز خروج ویژه بالا از مشکلات اساسی در مرحله انفجار در معدن مس سونگون محسوب می شود.

الگوی حفاری، لرزش زمین، پرتاب سنگ، عقب زدگی، معدن مس سرنگون، ورزقان