فاطمه رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه خوارزمی
میثم رستگاری مهر - ستادیار زمین شناسی زبسست محیطی دانشگاه خوارزمی
کیوان برنا - استادیار گروه آموزشی علوم کامپیوتر دانشگاه خوارزمی
عطا شاکری - دانشیار گروه آموزشی زمین شناسی کاربردی دانشکده علوم زمین دانشگاه خوارزمی

یکی از مشکلات حال حاضر کلانشهر تهران, آلودگی خاک شهری به فلزات سنگین ناشی از حمل و نقل و ترافیک بالامی باشد. از جمله راهکارهای سازگار با محیط زیست. درجا و مقرون به صرفه، استفاده از روش گیاه پالایی توسط گیاهانزینتی است. هدف از این مطالعه ارزیابی پتانسیل پالایش فلزات سنگین توسط سه گونه گیاهی از خانواده میناسانان؛Tagetes erecta, Argyranthemum frutescens و Coreopsis grandiflora در خاک های فضای سبز شهریاست. به این منظور، ۱۵ نمونه خاک ۱۵ نمونه ریشه و ۱۵ نمونه اندام هوایی گونه های مذ کور از سه منطقه با آلودگی وترافیک بالا و یک منطقه با آلودگی و ترافیک پایین در شهر تهران جمع آوری شده و جهت آنالیز فلزات سنگین با استفادهاز ICP-MS تجزیه شدند. از بین عناصر مورد مطالعه، Mo و Cd با بالاترین ریسک اکولوژیک محاسبه شده. غلظتکمتری در نمونه های خاک و غلظت بیشتری در نمونه های گیاه دارند. هم چنین نتایج ضریب تجمع زیستی (BCF) نشانمی دهد که هر سه گونه مورد مطالعه مقدار بیشتری از این دو فلز را از خاک پالایش می کنند؛ اما گونه Tagets erectaبه دلیل انباشت مقادیر بالاتری از فلزات نسبت به دو گونه دیگر ابرانباشت گر فلزات سنگین نیز محسوب شده و می تواندبه عنوان پالاینده خاک آلوده شهری. در فضاهای سبز مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این با در نظر گرفتن فاکتور انتقال(TF) بیشتر از یک برای اکثر عناصر در گونه Argyranthemum frutescens و کمتر از یک برای بیشتر عناصر درگونه Coreopsis grandiflora این دو گونه به ترتیب در استخراج گیاهی و تثبیت گیاهی نقش دارند.

گیاه پالایی، فلزات سنگین، خاک شهری، فضای سبز، میناسانان