سعیده صلواتی - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تویسرکان
حجت الله مظاهری لقب - عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان

به منظور احراز مالکیت، شخم و تخریب مراتع، معضلی برای از بین رفتن آب و خاک میشود. بسیاری از این اراضی هر دو سال یکبار بخاطر درآمد ناچیزی زیر کشت گندم میروند و بعد از چندبار کشت گندم به صورت بایر رها میگردند. در مقابل، حفظ منابع طبیعی به عنوان پشتوانه و مادر کشاورزی، سبب ایجاد ثبات و پایداری در وضعیت اقتصادی مطلوب خواهد شد. اصلاح مراتع تخریب شده و یا اراضی رها شده، نه تنها سبب ایجاد تعادل دراکوسیستم میشود، بلکه در ایجاد توسعه پایدار نقشی اساسی میتواند داشته باشد. به منظور مطالعه و مقایسه عملکرد و درآمد و همچنین سایر پیامدهای طبیعی در این نوع اراضی، مطالعاتی در سال 1385 و در شهرستان تاکستان به عمل آمد. روش کار بدین طریق بود که روستاییانی که موفقیت هایی در کشت گندم و یونجه دیم داشتند، انتخاب و با استفاده از تکمیل پرسشنامه توسط آنها، اطلاعا ت لازم جمعآوری و سازماندهی شد و سپ میا نگین عملکرد دو محصول و مبالغ درآمدی و هزینهای سالیانه یک هکتار کشت گندم دیم )یک سال در میان آی ( و یونجه دیم )دائما تحت کشت و بدون آی ( به دست آمد. در این مطالعه مشخص شد که درآمد یونجه دیم با داشتن تفاوت بسیار زیادی با هزینه تولید، نسبت به گندم دیم از بازده اقتصادی بیشتری برخوردار است. به دلیل فوق و همچنین به دلایل حاصلخیز کردن اراضی و وجود ریشه عمیق در یونجه، کاربرد یونجه دیم در اصلاح اراضی رها شده و مراتع تخریب شده قویا توصیه میگردد.

درآمدها ، شرایط دیم ، عملکردها ، گندم ، یونجه