شهرزاد کیانی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
محمدامیر مشهدی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
محمدعلی محمودی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

عرفان، طریقه حق راه شناخت خداست، شناختی که بر پایه ی حالتی روحانی حاصل میگردد ،به واسطه ارتباط مستقیم و بیواسطه ای است که سالک با ذات حق دارد. این ارتباط که ماحصل کشف و شهودات غیبی بوده، بر خالف عقل و منطق ایجاد میگردد و خارج از حیطهی درک افراد عادی است. عارف تجارب حاصل از این سفر روحانی را که با مدد پیر با توسل به زهد و ریاضت، مراقبه، عزلت نشینی و پشت پا زدن بر خواهشها و تمایلات نفسانی با هدف وصول به حق آغاز مینماید ،گاه در قالب الفاظ و کنایاتی هرچند نامفهوم و گاه با معنای دو پهلو بیان م ی کند، آنچه هم اکنون اصطالحات عرفانی را شکل داده است. این مقاله به بررسی اصطالحات عرفانی به کار رفته در دیوان غزلیات عبدالباقی مجددی عارف و شاعر نامدار افغانستان میپردازد. از جمله اصطالحات عرفانی در اشعار باقی می توان به ادب، انس، تجرد، تجلی، توبه، توحید، توکل، جذبه، حیرت و... اشاره کرد. کاربرد این اصطلاحات در قالب غزل از مقام شامخ او نزد اهل ادب و عرفان حکایت دارد.

عبدالباقی مجددی، دیوان اشعار ، عرفان، اصطلاحات عرفانی