سمیرا اسماعیلی - دانشجوی دکتری ، گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی ، پردیس بین المللی ارس دانشگاه تهران
محمد کاری - دانشجوی دکتری ، دانشکده مهندسی عمران ، دانشگاه علم و صنعت ایران

با توسعه شهری نشینی و دخالت بی رویه انسان ها در محیط زیست ، مقادیر زیادی از مساحت مناطق کشاورزی و جنگلی جای خود را به خانه ها، مناطق صنعتی و دیگر زیرساخت ها داده اند. یکی از آثار منفی صنعتی شدن، افزایش شدید دمای شهرها و ایجاد تفاوت دمایی بین نقاط شهری و مناطق اطراف شهرها گردیده است که این پدیده به عنوان جزیره حرارتی شناخته می شود. هدف اصلی این پژوهش برآورد دمای سطح زمین و بررسی آثار شهرنشینی بر روی حرارت سطح زمین در شهر تبریز می باشد ک برای این هدف، از دادههای ماهوارهای و سنجش از راه دور به دلیل پوشش وسیعی که دارند؛ استفاده شده است . در این روش با استفاده از اطلاعات یک باند حرارتی (ماهواره لند ست ۸) دمای سطح زمین محاسبه گردیده است و پس از انطباق با نقشه ی کاربری اراضی ، دمای کاربری های مختلف شهر تبریز برآورد شده است . نتایج پژوهش می دهد که بین تغییرات مکانی -زمانی شهرها(ازجمله تغییر کاربری ها و کاهش توده پوشش گیاهی ) در شهر تبریز و افزایش دمای سطح زمین ارتباط مستقیمی وجود دارد و تصاویر ماهواره ای (سنجش از راه دور) ابزار بسیار مناسبی در جهت ارزیابی حرارت و دمای سطح زمین می باشند.

دمای سطح زمین ، شهرتبریز، شهرنشینی ، کاربری اراضی