رحمت اله اللهیاری - استادیار دانشگاه تهران
بهاره محمدی فتح آباد - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران

توانمندسازی در سازمانهای آموزشی از اهمیت بیشتری نسبت به سایر سازمانها برخوردار است، زیرا آموزش و پرورش نهادی فراگیر و پویا و اثرگذار بر رفتارها و هنجارهای آشکار و نهان همه جانبه ی اخلاقی، سیاسی، اقتصادی، دینی، حقوقی، اجتماعی و فرهنگی آحاد جامعه است. ماهیت فعالیت ها و هدف های آن بالابردن روحیه خلاقیت، شکوفایی و بروز استعداد ها، بالا بردن سطح آگاهی های عمومی، تخصصی و تعیین راهبرد در دستیابی به تعالی، توسعه، سعادت و رشد میباشد. اما مطالعات صورت گرفته در کشور نشان میدهد که در حال حاضر نظام مدیریت منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش، فاقد چارچوبی مناسب برای توانمندسازی کارکنان خویش میباشد. بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر توانمندسازی معلمان است که با بررسی روشهای اسنادی، عوامل موثر استخراج شدهاند که عبارتاند از: عوامل فردی شامل ۹ مولفه » شایستگی، اثر گذاری ، خود کنترلی، خود اثربخشی، وضوح و شناخت شغل ارتقای مهارتهای شغلی، انعطاف پذیری شغلی، تمایل به شغل و معناداری « و عوامل مدیریتی شامل ۸ مولفه » ترغیب رفتارهای همکارانه، شیوه رهبری مطلوب، کار گروهی، تفویض اختیار، تسهیم اطلاعات، اعتمادسازی، درک نیازهای کارکنان و انگیزش « و عوامل سازمانی شامل ۱۳ مولفه موثر بر توانمندسازی » ساختار مطلوب نظام پرداخت و پاداش، حمایت سازمانی، تعیین اهداف مشخص و روشن، جریان باز اطلاعات و ارتباطات، ارزیابی عملکرد کنترل و بازخورد آموزش کارکنان، مشارکت در تصمیمگیری سازمانی، برقراری نظم، انتقال دانش سازمانی، احساس امنیت و ثبات، کاهش تمرکز و جو سازمانی .« در ادامه به رابطه استقلال فناوری و بهبود کیفیت عملکرد معلمان با توانمندساز کردن آن ها و بررسی مزایا توانمند سازی و موانع سر راه توانمندسازی پرداخته ایم. همچنین در پایان پیشنهاداتی ارائه شده است.

توانمند سازی، عوامل فردی، عوامل مدیریتی، عوامل سازمانی، استقلال، معلمان.