مهرانگیز خوشبخت - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگ
عادل سپهری - دانشیار گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سید علی حسینی - هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

مدیریت حفاظتی از مراتع نیازمند آگاهی از وضعیت جوامع گیاهی این اکوسیستمها است. این مطالعه در شهریور ماه 1389 در مراتع منطقه اینچه برون استان گلستان که جزو مراتع خشک کشور به حساب می آید، با استفاده از عکسهای هوایی و فنون دورسنجی انجام شد. مطالعه حاضر جهت بررسی تاثیر چرای دام بر تغییرات شکل یا فراکتال ابعادی لکههای گیاهی انجام شده است. فراکتال ابعادی یکی از شاخصهای مهم در تعیین الگوهای پراکنش گیاهی است. در این مطالعه ابتدا نسبت به تهیه عکس- های هوایی بزرگ مقیاس از ارتفاع 5 متری از سطح زمین از پلاتهای 25 مترمربعی تصادفی اقدام گردید؛ سپس لکه های گیاهی در این تصاویر مشخص گردیدند. پس از این قسمت با استفاده از نرم افزار 3،3 FRAGSTAT شاخص فراکتال ابعادی لکه های گیاهی تحت شرایط مختلف چرای دام )قرق، چرای متوسط و چرای شدید( محاسبه گردید. نتایج حاصله از بررسی این تصاویر نشان داد که شاخص فراکتال ابعادی در محدودهی قرق کاهش یافته است و این محدوده از نظر شاخص فراکتال ابعادی با دو محدودهی چرای متوسط و شدید تفاوت معنیداری دارد و همچنین میزان شاخص فراکتال ابعادی در دو محدودهی چرای متوسط و چرای شدید افزایش یافته است ولی تفاوت میان این دو محدودهی از نظر این شاخص معنی دار نیست.

چرای دام، شاخص فراکتال ابعادی، لکههای گیاهی،3،3 FRAGSTA