سیده الهه موسوی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی

کتاب سمک عیار قدیم ترین داستان بلند موجود در زبان فارسی است که از نظر اسلوب داستان نویسی دارای ارزش هنری است . از آنجایی که جوانمردی و عیاری ریشه در فرهنگ و اعتقادات ایران باستان دارد، با وجود داستان های عامیانه بسیاری که در زبان فارسی موجوداست ، سمک عیار نمونه ای کامل از فرهنگ عامه ی ایران است . در این کتاب نام های زیبای ایرانی ، رسم ها و آداب و رسوم اجتماعی بسیاری آمده است که از جهت مطالعات اجتماعی وجامعه شناسی قرون (شش و هفت ) در خور توجهند. در این کتاب با طبقات گوناگون مردم سرو کار داریم ، آداب و رسوم دستگاه های لشکری و کشوری و دستگاه های شاهی و نیزفرهنگ عامه ی مردم در آن فراوان است .و با این وجود تحقیق درباره جنبه های گوناگون این اثرارزشمند بسیار کم انجام گرفته است . کتاب سمک عیار به اهتمام دکتر پرویز ناتل خانلری به چاپ رسیده است و بزرگانی چون محمد جعفر محجوب ، دکتر غلام حسین یوسفی و ... نیز مقالاتی درباره ی این اثر منتشر کرده اند و یا در کتاب های خود به بررسی آن پرداخته اند .کتاب سمک عیار گیرایی وجذاب یتی را داراست که خواننده تا انتهای داستان ماجرا ها رادنبال می کند و و شاید گیرایی آن به خاطر نثر روان و عامیانه آن است و اینکه تصنع وتکلف به جز موارد اندک در آن راه نیافته است ...”.نثر سمک ساده و شیرین و دلاویز و روح نواز است وبه هنگام خواندن ا ین کتاب گویی نیاکان ما با همان صفای روح و پاکی باطن و فصاحت وبلاغتی که داشتند ، از پشت پرده مظالم قرون و اعصار برآمده و با ما سخن می گویند...” (سمک عیار ، ستایشنامه ی جوانمردی ها و دلیری ها ، دکتر محمد جعفر محجوب ، سخن ، ص ۶۷۰)

سمک عیار،تاریخ بیهقی ،ادبیات