سلمی مهدوی راد - کارشناسی ارشد، علوم اجتماعی، جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم و تحقیقات، تهران، ایران

مقدمه و هدف: یکی از چالش های قابل توجه در جامعه ایران، عدم آگاهی افراد از حقوق اجتماعی و قانونی خود است. بسیاری از افراد در جامعه، به دلیل کمبود آگاهی یا ناشی از سطح ناچیز آگاهی، حقوق و قوانین مربوط به فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برای خود را نمی شناسند. این مشکل نه تنها باعث عقب ماندگی جامعه شده، بلکه زمینه ساز استبداد و سرکوب یک ملت و در نتیجه گرفتار شدن افراد جامعه در چرخه فقر، جهل و خشونت می شود . بنابراین، پژوهشی به منظور بررسی میزان آگاهی شهروندان شهر کرمان از حقوق شهروندی انجام شد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی بود که در ادامه به نتایج آن پرداخته خواهد شد . روش پژوهش: جامعه آماری تحقیق، جمعیت شهر کرمان (شهروندان بالای ۱۵ سال) در آمار سرشماری نفوس و مسکن ( ۱۳۹۵ ) به تعداد ۷۳۸۷۲۴ نفر می باشد و نمونه آماری تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. حجم نمونه آماری براساس فرمول کوکران برابر با ۳۸۴ نفر می باشد. که برای افزایش اطمینان ۴۰۰ نفر در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ای ۶۲ گویه ای بر اساس پژوهش قاسمی قریه عالی ( ۱۳۹۵ ) می باشد. دادها با استفاده از نرم افزار SPSS-۲۴ تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مردان نسبت به زنان از آگاهی بیشتری نسبت حقوق شهروندی برخوردارند. برای زنان میانگین و انحراف معیار آگاهی از حقوق شهروندی ۵۷.۰۹ و ۱۱.۶۷ ، استفاده از رسانه ۳۵.۱۵ و ۴.۱۱ ، میزان دینداری ۳۵.۰۵ و ۳.۳۸ و میزان آگاهی سیاسی ۶.۵۰ و ۱.۷۹ می باشد. همچنین برای مردان میانگین و انحراف معیار آگاهی از حقوق شهروندی ۶۱.۰۲ و ۱۰.۲۴ ، استفاده از رسانه ۳۴.۷۰ و ۳.۹۳ ، میزان دینداری ۳۴.۵۶ و ۳.۶۱ و میزان آگاهی سیاسی ۶.۴۱ و ۱.۸۸ می باشد. نتیجه گیری: با توجه به پتانسیل های موجود در جامعه ایرانی و ساختار در حال تحول آن، نهادینه سازی و توسعه فرهنگ شهروندی از طریق روش های آموزشی مختلف، قابل دستیابی است .

شهروندی،حقوق شهروندی، آگاهی، فرهنگ شهروندی