محمدرضا پاکروان - دانشجوی دکتری سیاست و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
محمد کاوسی کلاشمی - دانشجوی دکتری منابع طبیعی دانشگاه تهران

امروزه نگرانی های جهانی ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی ناشی از آن در حال افزایش است. با توجه به اینکه دی اکسید کربن مهمترین منبع ایجاد آلودگی و انتشار گازهای گلخانه ای است، مقاله حاضر به طور تجربی ارتباط بین میزان انتشار این گاز را با مصرف انرژی، درآمد و تجارت خارجی ایران برای دوره زمانی 87-1350 و بر اساس منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی کرده است. برای این منظور از روش خود توزیع یا وقفه های گسترده استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد مصرف سرانه انرژی، تولید ناخالص داخلی سرانه واقعی و درجه باز بودن اقتصاد تأثیری مثبت و معنی دار بر میزان انتشار سرانه گاز دی اکسید کربن دارند. در ادامه به منظور سرعت تعدیل الگوی پویای کوتاه مدت به سمت تعادل بلند مدت، الگوی تصحیح- خطا برآورد گردید. مقدار ضریب ECM برآوردی برابر با 0/497- است که نشان می دهد عدم تعادل در سطح انتشار گاز دی اکسید کربن پس از گذشت حدود دو سال به واسطه تغییر متغیرهای سطح مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی و درجه باز بودن اقتصاد تعدیل خواهد شد.

انتشار دی اکسید کربن، ایران، درجه باز بودن اقتصاد، منحنی زیست محیطی کوزنتس، ARDL