رابطه علی بین آزاد سازی تجاری، سرمایه انسانی و رشد اقتصادی

مطالعات اولیه روی مدل های رشد اختلاف نرخ رشد در میان کشورها را در متفاوت بودن عواملی زیر بنایی تولید از جمله سرمایه فیزیکی و انرژی می دانند ولی مطالعات نظری و تجربی جدید نشان می داد که عوامل و سازو کارهای درونی در یک اقتصاد (مانند سرمایه انسانی و تحقیق توسعه) در کنار سرمایه فیزیکی و انرژی، رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار می دهد. امروزه، تجارت موتور توسعه ی اقتصاد بیشتر جوامع پیشرفته و در حال توسعه می باشد و نقش و جایگاه خود را در فعالیت های اقتصادی یافته است. از طرف دیگر بهبود در کیفیت نیروی انسانی موجب می شود که از یک طرف عامل کار، ماهرتر و کارآزموده تر گردد و از طرف دیگر بهبود و پیشرفت در دانش و تکنولوژی نیز سبب می شود تا عامل سرمایه کاراتر و مولد تر گردد. در این مقاله رابطه آزاد سازی تجاری، سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با استفاده از روش خودرگرسیون برداری و یوهانسون و آزمون علیت گرنجر برای دوره رمانی 1360-1388 برای ایران بررسی شده است. و سپس تأثیر شوکهای اقتصادی در متغیرهای مورد استفاده بررسی شده است. نتایج مدل حاکی از آن است که آزاد سازی تجاری و درجه ی باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادی معنادار و اثر مثبت گذارده است و رابطه سرمایه انسانی با رشد اقتصادی نیز مثبت و معنادار بوده است.

Keywords:

آزاد سازی تجاری , سرمایه انسانی , رشد اقتصادی