محسن رفعتی - استادیار موسسه پژوهشهای برنامه ریزی، اقتصادکشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران.
کتایون شمشادی یزدی - استادیار موسسه پژوهشهای برنامه ریزی، اقتصادکشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران.

امروزه  بکارگیری تکنولوژی های نوین بعنوان راهکار برای رفع موانع محیطی و استفاده بهینه ازمنابع مورد توجه قرارگرفته است. تغییر روش کشت از کشت مستقیم بذر به کشت نشایی در برخی از محصولات زراعی از جمله تولید چغندرقند به عنوان راهکار عملی برای این منظور می باشد. این تحقیق با هدف تعیین بهره وری جزئی و کلی عوامل تولید در دو روش کشت معمول(کشت مستقیم بذر) و کشت نشایی چغندرقند در سال ۱۳۹۶ انجام شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش  با مراجعه به اسناد و مدارک منتشره دراین خصوص، مصاحبه با محققان و کارشناسان ذیربط در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، دفتر مجری طرح چغندرقند در وزارت جهادکشاورزی و همچنین مدیریت زراعی کشت و صنعت برکت (جوین) جمع آوری شد. نتایج موید آن است که بهره وری جزئی نهاده های ماشین آلات، بذر،کودهای شیمیایی و نیروی کار در روش کشت مستقیم بذر چغندرقند بیشتر از روش کشت نشایی و درمورد نهاده های سموم شیمیایی و آب بهره وری جزئی در روش کشت نشایی بیشتر از روش کشت مستقیم بذر می باشد. در مورد بهره وری کل عوامل تولید نیز میزان بهره وری در روش کشت مستقیم بذر چغندرقند بیشتر از روش کشت نشایی است. براساس نتایج؛ درآمد خالص و بازده فروش محصول ناشی از کشت مستقیم  بذر به ترتیب  ۶۴/۶  و ۱۳/۳ درصد بیشتر از روش کشت نشایی محاسبه شد. میانگین بهره وری جزئی و کلی نهاده های بکار رفته در روش کشت مستقیم بذر چغندرقند به ترتیب  ۴/۸ و  ۲۱/۴ درصد بیشتر از روش کشت نشایی بوده است.

بهره وری عوامل تولید, چغندرقند, سودآوری, کشت نشایی, کشت مستقیم بذر