الهام موسی زاده - کارشناس معماری، سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری خوی

معماری سبز به عنوان یکی از مولفه های نوین و مهم در فرآیند مدیریت شهری و کلان، امروزه مورد توجه بسیاری از پژوهشگران و سیاستگذاران شهری و فعالین محیط زیست می باشد. حقوق شهروندی نیز به عنوان یکی مهم ترین مولفه های حقوق بشری در جهان امروزی در بستر شهر و محیط های شهری تجلی می یابد. هدف از پژوهش حاضر بررسی حقوق شهروندی و محیط زیست در رهگذر مدیریت بود که به شیوه مروری-استنادی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به انجام رسیده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حقوق شهروندی و مدیریت سبز پیوندی نزدیک برقرار است. محیط زیست ناسالم می تواند اساسی ترین مصادیق حقوق شهروندی مانند حق پر حیات و حق بر سلامت و حق بر زندگی استاندارد را با مشکل مواجه سازد. از همین رو در مجموعه قوانین ایران قوانین و مقررات بسیاری در جهت حفاظت از محیط زیست شهری به تصویب رسیده است، اما متاسفانه در بسیاری از بخش ها این قوانین قدرت و اثر گذاری لازم را نداشته که نتیجه منطقی ان آسیب پذیری حق شهروندی در کشور خواهد بود. تعدد دستگاه های ذیربط در ارتباط با محیط زیست شهری و قدیمی بودن برخی از قوانین و مقررات مربوطه از علل اصلی این مشکل می باشند. در همین رابطه مشخص شد که حقوق شهروندی و سبز شدن مدیریت، اصولا نشان بارز سازمان کمال یافته جهانی است. وظایف اجتماعی سازمان ها دیگر امروزه با توجه به جهانی شدن در مورد مسائل عمده صرفا به داخل مرزها محدود نمی شود. بهبود محیط زیست و سبز شدن مدیریت، مستلزم اقدام جمعی است. تقویت این روند اقتضا می کند. عملکرد اجتماعی سازمان ها (که قلمرو مدیریت سبز را نیز متضمن است) در رابطه با مسئولیت اقتصادی، مسئولیت قانونی، مسئولیت اخلاقی و مسئولیت صلاحدید (قلمرو آزادی عمل) که این مورد بیشتر با سبز شدن معماری سروکار دارد، پیوسته مورد ارزیابی قرار گیرد.

معماری سبز، حقوق شهروندی، مدیریت کلان شهری، محیط زیست.