بتول محمدی - کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام واحد علوم و تحقیقات، ایلام، ایران

هدف : مسئله فرزند آوری و اهتمام به نسل یکی از مهم ترین زوایای زندگی بشر بوده است و از همین رو خداوند میل و حب به فرزند را در ذات او نهادینه کرده و در همه ادیان الهی، انسان را به تبع فطرت او به داشتن فرزند ترغیب نموده است. دین اسلام نیز، در قالب آیات قرآن و روایات معصومین (ع) امر به فرزند آوری داشته و بر محاسن بسیار آن صحه گذاشته و علاوه بر تحسین نفس عمل فرزند آوری، تعدد و تکثر آن را که پایه کمی جامعه را تشکیل می دهد؛ موردتوجه قرار داده و در صورت تحقق شرایط خاص آن که ناظر به فرد، خانواده و جامعه است، دستور به ازدیاد نسل و تکثیر جمعیت داده و آن را یکی از مزایای مهم جوامع اسلامی و از عوامل قدرت و اقتدار تلقی نموده است. همچنین در خلال اهتمام به ازدیاد نسل، از ارتقاء کیفی آن فروگذار نکرده و با سلسله اوامری که در منابع دینی ذکرشده است، خواستار اعتلای کمال و مطلوبیت روحی و جسمی فرزند شده است. روش بررسی: در این مطالعه، کلیه مقالات چاپ شده تا زمستان ۱۴۰۱ به زبان فارسی درزمینه ی فرزند آوری از دیدگاه قرآن و ائمه اهل بیت (ع) موردبررسی قرار گرفتند. این مقالات از طریق جستجو در پایگاه های اطلاعاتی، فصلنامه پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، sid.ir، فصلنامه فقه تطبیقی و نشریات سیویلیکا، با استفاده از کلیدواژه هایی نظیر قرآن، حدیث، فرزند آوری، ازدیاد نسل، مطلوبیت، فرزند به دست آمده اند. همچنین از مجلات معتبر علمی از مقالات و وب سایت های فوق استخراج شده است. یافته ها: این بحث در طول تاریخ همواره محل مناقشه و اختلاف نظر در بین اندیشمندان بوده و موافقان و مخالفان تکثیر نسل با برشمردن مضرات و مزایای جمعیت زیاد، بر ابطال نظر یکدیگر مصر بوده اند. از سوی دیگر نحوه دستیابی و حصول فرزند و به بیان دیگر روش های متعدد و متنوع فرزند آوری از دیگر مباحث مهم در این زمینه بوده و دین اسلام در جهت ارزیابی کیفی این روش ها به بیان دیدگاه های خود پرداخته و در صورت اتخاذ هر روش، توصیه هایی در جهت چگونگی آن به صورت مستقیم در روایات و یا انتزاع احکام از روایات در مسائل مستحدثه پرداخته است.تعارض منافع : بدین وسیله نویسنده تصریح می نماید که هیچ گونه تعارض منافعی در خصوص پژوهش حاضر وجود ندارد.

قرآن, حدیث, فرزند آوری, ازدیاد نسل, مطلوبیت, فرزند