مهری اکبری - دانشیارگروه آب و هواشناسی،دانشگاه خوارزمی،تهران، ایران.
سعیده فخاری - استادیار گروه گردشگری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

انرژی خورشیدی در مقایسه با سایر منابع انرژی یکی از مهمترین، قابل دسترس ترین و پاک ترین منابع کره زمین است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی استعداد اقلیمی استفاده از انرژی خورشیدی و امکانسنجی احداث نیروگاه های خورشیدی برای تحولات پیش رو در استان خراسان رضوی است. در این پژوهش برای برآورد میزان تابش کل رسیده به سطح افقی با استفاده از عناصر اقلیمی (میانگین حداقل دما، میانگین حداکثردما، میانگین دما، میانگین رطوبت نسبی، مجموع بارندگی، ابرناکی آسمان، ساعات آفتابی، روزهای گردوغبار) از مدل آنگسترم-پریسکات و پهنه بندی آن استفاده شده است. بدین منظور داده-های ماهانه عناصر اقلیمی برای برآورد و پهنه بندی تابش برای دوره ۳۰ ساله اخیر تا سال ۲۰۲۰ برای ۱۳ ایستگاه سینوپتیک استان از سازمان هواشناسی اخذ گردید. پس از کنترل کیفی و بازسازی نواقص داده ها و بررسی همبستگی عناصر اقلیمی میزان تابش ماهانه هر ایستگاه محاسبه گردید. سپس لایه های مورد نیاز در محیط GIS ایجاد و میزان تابش کل رسیده به سطوح افقی در استان خراسان رضوی مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کمترین و بیشترین تابش ماهانه به ترتیب در ماه های ژانویه و ژوئن مربوط است. از نظر فضایی توزیع تابش استان از جنوب وجنوب شرقی به شمال و شمال غربی روند کاهشی دارد و کمترین تابش مربوط به ایستگاه های درگز و قوچان و بیشترین تابش مربوط به ایستگاه های خواف و گناباد است.

تابش خورشیدی، مدل آنگستروم–پریسکات، خراسان رضوی.