علیرضا توکلی - Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj
مجید بصیرت - Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj

به منظور افزایش شاخص بهره وری آب، افزایش کارآیی مصرف کودهای پتاسیمی و تعیین اثرات آن بر رشد و عملکرد پسته، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و به صورت پلات های خردشده در سه تکرار و به مدت سه سال (۹۵-۱۳۹۲) اجرا شد. مقادیرمختلف مصرف کود پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم محلول در سه سطح به عنوان کرت اصلی و آرایش لوله های هادی آبیاری قطره ای اصلاح شده مطبق در هفت سطح به عنوان کرت فرعی بود. تیمارهای مصرف کود شامل سه سطح مصرف کود سولفات پتاسیم محلول بصورت کود آبیاری Fertigation)) شامل: ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد نیاز غذایی گیاه و تیمارهای آرایش لوله های هادی آبیاری قطره ای اصلاح شده مطبق (عمق قرارگیری قطره چکان نسبت به سطح زمین) شامل ۴۰-۴۰-۴۰-۴۰، ۴۰-۴۰-۵۰-۵۰، ۴۰-۴۰-۶۰-۶۰، ۴۰-۴۰-۵۰-۶۰،  ۴۰-۴۰-۵۰-۷۰ و ۴۰-۴۰-۵۰-۸۰  همراه با تیمار ستون شن به طول ۴۰ سانتی متر (شاهد) بوده است. میزان رشد سالانه و نیز میزان عملکرد پسته در تیمارهای مختلف و میزان مصرف آب، اندازه گیری و داده های عملکرد و بهره وری آب در عملکرد و بهره وری آب در رشد تیمارها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که وقتی کود سولفات پتاسیم و آب آبیاری در ناحیه ریشه در اختیار پسته قرار می گیرد، بهترین کارآیی را داشته و نسبت به شرایط ستون شن، برتری و مزیت دارد. مطلوب ترین وضعیت از منظر میزان عملکرد و میزان رشد مربوط به کاربرد ۱۰۰ درصد کود سولفات پتاسیم محلول و آرایش ۴۰-۴۰-۵۰-۷۰ و ۴۰-۴۰-۵۰-۸۰ است. تیمارهای دارای لوله های هادی مطبق ضمن توزیع مطلوب آب و کود محلول، سبب بهبود بهره وری آب و رسیدن به دامنه ۰/۶۴-۰/۵۴ کیلوگرم بر متر مکعب از طریق کاهش مصارف غیرمفید شده است و با توجه به اینکه این شیوه آبیاری، محدودیت های مربوط به آبیاری قطره ای زیرسطحی مانند تجمع ریشه و نفوذ ریشه به داخل منافذ قطره چکان و نیز تجمع املاح را ندارد، می تواند مورد توجه قرار گیرد.

Water productivity, Sand tube, Potassium fertilizer, Conductive tubing, بهره وری آب, ستون شن, کود پتاسیم, لوله های هادی