عبدالله بحرانی - گروه زراعت، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران

استقرا گیاهچه ها در در مراحل اولیه رشد گیاهان زراعی یکی از مهمترین اجزاء تعیین کننده عملکرد بالا می باشد که به شدت تحت تاثیر خشکی خاک قرار می گیرند. ببه این منظور ۱۵ ژنوثیپ گندم (Triticum aestivum L.) در سه سطح خشکی ۴/۰- ، ۸/۰- و ۲/۱- مگاپاسکال با استفاده از پلی اتیلن گلیکول۶۰۰۰ و آب مقطر به عنوان شاهد، در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تایج این آزمایش نشان داد که افزایش خشکی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه، وزن تر و خشک گیاهچه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه را کاهش داد. درصد جوانه زنی در خشکی بیش از ۸/۰- مگاپاسکال کاهش معنی داری در تمام ارقام مورد مطالعه یافت. در بین ارقام مورد بررسی در این آزمایش، اینیا، کویر و چمران بالاترین میزان تحمل را به خشکی داشتند، در حالی که ژنوثیپهای دز، ویناک، کراس عدل و استار کمترین میزان تحمل را از خود نشان دادند. علاوه بر این ارقام دز و ویناک در سطوح خشکی متوسط و زیاد به میزان بیشتری حساسیت از خود نشان دادند، در حالی که در سطوح خشکی پایین، این دو رقم واکنش مناسبتری از خود نشان دادند. کاهش در طول ریشه چه بسیار بیشتر از کاهش در طول ساقه چه در تمام تیمارهای خشکی مورد استفاده بود، هر چند این کاهش در رقم دز نسبت به دیگر ارقام بیشتر بود. به طور کلی می توان نتیجه گیری نمود کژنوتیپ های متحمل تر به خشکی مانند اینیا و کویر می تواند برای اصلاح کنندگان گیاه برای توسعه ژنوتیپ های متحمل به خشکی مورد استفاده قرار گیرند.

سرعت جوانه زنی, وزن گیاهچه, ریشه چه, ساقه چه