علیرضا شوهانی - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ایلام، ایلام
اسما حاتمیان - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ایلام، ایلام

شاهنامه فردوسی از امهات ادب فارسی در کنار بعد حماسی، از بعد اخلاقی نیز بهره مند است و شاعر کوشیده است درلابلای داستانهای حماسی و اساطیر و با چشمداشت به منش پاک ایرانیان نژاده، مردمان را به سوی خوبی و زیباییرهنمون باشد. از مهمترین جنبه های اخلاقی شاهنامه دعوت به راستی و مقابله با دروغ است. اهمیت راستگویی در شاهنامهبه حدی است که میتوان آن را یکی از اندیشه های مهم و والای فردوسی به شمار آورد. دعوت به راستی در شاهنامهفردوسی نمودهای مختلفی دارد که برای مثال میتوان به مواردی چون: راستی در سخن، راستی در عمل، راستی در دین،راستی در پادشاهی و ... اشاره کرد. این نمودهای مختلف راستی در شاهنامه بیانگر آن است که فردوسی پیشگرفتن راستیرا در همه جنبه های زندگی ضروری میداند و از هر فرصتی برای دعوت به راستی استفاده میکند، او همچنین آثار و نتایجناراستی و کژی را بیان میکند تا مخاطب ناخودآگاه به سمت راستی ترغیب شود و از کژی و کاستی دوری گزیند. اینمقاله برآن است تا به شیوه کتابخانهای و با روش توصیفی_تحلیلی، سه جنبه راستی در سخن، راستی در عمل و راستیدر پادشاهی را محل توجه و بررسی خود قرار دهد.

فردوسی، شاهنامه، دعوت به راستی، دروغ