نصرتی نصرتی - استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم پایه، دانشگاه ازاد اسلامی واحد کازرون

در دنیای امروز تقاضای جهانی برای گندم و سایر غلات پیوسته در حال افزایش است. بنابراین، تداوم افزایش تولید به منظور تامین غذا اهمیت زیادی دارد. به همین منظور، آزمایشات متعددی براساس اثر عوامل مختلف بر میزان رشد و بازدهی، به منظور افزایش محصول، انجام شده است. از جمله عواملی که در تحقیقات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، تابش پرتوهای مختلف به گیاه می باشد و تاثیرات بیولوژیکی این فاکتور فیزیکی مورد سنجش واقع شده است. اطلاعات به بدست آمده نشان از القاء کننده های مثبت پرتو بر عملکردهای بیولوژیکی می باشند. در این تحقیق، دانه های گندم در مدت زمان های مختلف حداکثر تا ۲۴ ساعت در معرض پرتو گاما ناشی از چمشه های تکنسیوم قرار داده شدند. پس از طی دوره ی تابشی در هر ازمایش ۴ گروه مختلف در نظر گرفته شد: گروه کنترل ، گروهی که دانه های گیاه پس از تابش در همان محیط کشت به رشد خود ادامه دادند. گروه Old seed/New medium که دانه ها بعد از تابش در محیط کشت جدید منتقل شده و گروه New seed/old medium که دانه های فاقد هر گونه تشعشع در محیط کشت دانه های تحت تابش، قرارداده شدند. به کلیه دانه های گیاهن اجازه رشد تحت شرایط یکسان داده و پس از گذشت زمان معین، مقایسه ی شاخص میتوزی گروه های تحت تیمار با گروه کنترل انجام پذیرفت. نتایج نشانداد که گیاهان در معرض تابش دارای درصد شاخص میتوزی بالاتری در مقایسه با گیاهان شاهد هستند. بنابراین پرتودهی می تواند موجب افزایش تقسیم سلولی و نهایتا به رشد بیشتر گیاه ختم گردد. بالطبع نتایج حاصل از تاثیرات پرتودهی بر رشد گیاه گندم می تواند دیدگاه جدیدی در مورد تولید و تکثیر این محصول استراتژیک، در اختیار صنعت کشاورزی قرار دهد.

دانه رست های گیاه گندم، چشمه تکنسیوم، شاخص میتوزی، بافت مریستم ریشه