سعیده هدایت - دانشجوی دکترای تخصصی روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
محمد نریمانی - استاد ممتاز گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سیف اله آقاجانی - دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سجاد بشرپور - استاد گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر سبک­های والدگری بر اختلال سلوک (CD) با میانجی­گری همدلی عاطفی و شناختی در دانش­آموزان دوره متوسطه اول انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش­آموزان پسر متوسطه اول شهر کرمانشاه در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ بود که تعداد ۲۳۴ نفر از دانش­آموزانی که بالاترین نمرات را در پرسشنامه علائم مرضی کودکان (فرم والد) (Gadow & Sprafkin, ۲۰۰۷) کسب کردند و دارای بیشترین نشانه­های اختلال سلوک بودند، بر اساس روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه والدگری آلاباما (Frick, ۱۹۹۱)، مقیاس بهره همدلی بارون-کوهن (Baron-Cohen & Wheelwrigh, ۲۰۰۴) را تکمیل کردند. برای پاسخگویی به فرضیه­ها از مدلیابی معادلات ساختاری بر روی نرم افزار LISREL استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده­ها نشان داد که ضرایب مسیرهای مستقیم و غیر مستقیم در مدل پژوهش معنادار هستند (۰۰۱/۰>P). طبق یافته­های این پژوهش، سبک­های والدگری کارآمد و ناکارآمد و همدلی عاطفی و شناختی بر اختلال سلوک اثر مستقیم و معنادار دارند و سبک­های والدگری کارآمد و ناکارآمد نیز اثر مستقیم و معناداری بر همدلی عاطفی و شناختی دارند. همچنین سبک والدگری کارآمد (مولفه­های والدگری مثبت و مشارکت پدر) و سبک والدگری ناکارآمد (مولفه­های اقتدار، نظارت ضعیف و تنبیه بدنی) با میانجی­گری همدلی عاطفی و شناختی بر اختلال سلوک دانش­آموزان اثر غیر­مستقیم دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می­توان نتیجه­گیری کرد که ارتباط مناسب بین والد و کودک، دستیابی به نمویافتگی عاطفی را در فرد میسر ساخته و توانایی همدلی و رفتار جامعه­پسند را در نوجوانان افزایش می­دهد.

اختلال سلوک, سبک های والدگری, همدلی عاطفی, همدلی شناختی, دانش آموزان دوره متوسطه اول