مریم رباطی - استادیار گروه علوم و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران تهران
سارگل کریمی صارمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران
مسعود منوری - دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه گرگان

در سال­ های اخیر رشد بی­ رویه جمعیت و خسارت ­های فراوان ناشی از مخاطرات طبیعی و انسانی به کالبد و محیط شهرها موجب شده است تا موضوع ارزیابی آسیب­ پذیری به یکی از اهداف مهم مطالعه شهرها تبدیل شود. یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای جهان با آن دست به گریبان هستند، حوادث طبیعی است که طی قرن گذشته شمار آن­ها همواره رو به افزایش بوده و تلفات انسانی و کالبدی زیادی را متوجه شهرها نموده است. هدف تحقیق حاضر ارزیابی آسیب­ پذیری منطقه یک شهرداری تهران در برابر خطر سیل و زلزله می­ باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق نیز توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات نیز شامل مطالعات اسنادی، مشاهدات میدانی و پرسشنامه است. در تحقیق حاضر با استفاده از شاخص­ های شناسایی شده به ارزیابی آسیب ­پذیری منطقه یک شهرداری تهران در برابر سیل و زلزله با استفاده از روش IHWP پرداخته شد که نتایج تحقیق نشان می­ دهد از کل منطقه یک شهرداری تهران، ۱۴/۹۵ درصد آسیب پذیری خیلی کم، ۲۳/۲۸ درصد آسیب پذیری کم، ۲۷/۰۳ درصد آسیب پذیری متوسط، ۲۳/۵۹ آسیب پذیری زیاد و ۱۱/۱۴درصد آسیب پذیری خیلی بالایی را به خود اختصاص داده اند و مرکز و غرب منطقه از آسیب پذیری بیشتری برخوردار است و از غرب به شرق از میزان آسیب پذیری کاسته می شود. در پایان نیز راهکارهای کاهش آسیب­ پذیری ارائه شد.

آسیب پذیری مناطق شهری, مخاطرات طبیعی, مدل IHWP, منطقه یک شهرداری تهران