سیدعلی خدایی - گروه طب سنتی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
محمد کمالی نژاد - دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
فاطمه عمادی - گروه طب سنتی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
محسن ناصری - مرکز تحقیقات کار آزمایی بالینی طب سنتی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

مقدمه و هدف: کشف دارو بر اساس داروهای سنتی فارماکولوژی معکوس نامیده می شود. هنگام جستجوی داروهای طب سنتی با دو دسته بیماری، مواجه هستیم: نخست، بیماری هایی مانند یبوست که امکان تطبیق نسبی یا کامل آن ها در طب رایج و طب سنتی وجود دارد. دوم، بیماری هایی مانند زخم پای دیابتی که به طور مستقیم، ذکری از آن ها در طب سنتی وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر، اولویت بندی مفردات طب سنتی و استفاده از فارماکولوژی معکوس، برای ساخت داروهای جدید موثر بر زخم پای دیابتی است.   مواد و روش ها: در این تحقیق کتابخانه ای، در سطح اول، انواع قروح در ۴ منبع طب سنتی، جستجو و جمع آوری گردیدند و سپس بر اساس تشابه با علائم اصلی زخم پای دیابتی، قروح به دو گروه دارای علائم نزدیک به زخم پای دیابتی و دور از آن، تقسیم بندی شدند. در سطح بعد، مفردات موثر بر قروح بر اساس تاکید حکما و تکرار در منابع، امتیازبندی گردیدند. سرانجام، با جمع امتیاز دو سطح تقسیم بندی، مفردات مذکور را، رتبه بندی نمودیم.   نتایج: مورد، کندر، بارهنگ، صبر زرد و کاکنج، ۵ مفرده نخست موثر بر زخم پای دیابتی می باشند. همچنین، میوه مورد جهت ساخت داروی زخم پای دیابتی پیشنهاد می گردد.    نتیجه گیری: برای استفاده از دانش قدیم در درمان بیماری های امروزی، نخست باید بین دو طب نوین و قدیم، ارتباط منطقی برقرار شود، سپس اولویت بندی مفردات دارویی و استفاده از فارماکولوژی معکوس جهت ساخت داروهای جدید موثر بر زخم پای دیابتی انجام شود.

طب سنتی ایران (طب ایرانی), زخم پای دیابتی, مورد, بارهنگ