حسن سعیدی - عضو هیات علمی دانشگاه شمال
فاطمه طهماسب زاده عمرانی - مدرس دانشگاه
مهسا غلام حسین زاده - دکترمهسا غلامحسین زاده استادیار گروه مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری
حسینعلی قاسم زاده - دکترحسینعلی قاسم زاده عضو هیات علمی و استادیار گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل
امیررضا شمسی - دکتر امیرضا شمسی عضو هیات علمی واستادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آزا اسلامی واحد آیت الله آملی

ضرورت حکومت در جامعه در هر دوره، امری نیست که شخص، گروه یا صاحب ملکی آن را انکار کند، بنابراین، با این اندیشه، چه تصویری از حکومت و احکام آن در دوره ی غیبت، می تواند وجود داشته باشد ؟ برای پرداختن به این مسئله، بحث سلطان عادل و ظالم که در عصر سید اندیشه ای مسلط محسوب می شد، به عنوان چارچوب نظری مطرح می باشدسید مرتضی سنت فقهی جدیدی در تعامل با نظام سلطانی بنیانگذاری کرده است که از آن می توان با عنوان « فقه السلطانی » یاد کرد. مساله در این صورت از فقه سیاسی، احکام سلطان جور نیست بلکه سخن در معلوم ساختن احکام شرعیه آن دسته از شیعیان است که به نحوی مجبور به همکاری با حاکم جور می شوند.نظریه سید مرتضی سبب شده است تا حقوق وقوانین اسلامی در جهت همکاری با تایید حکومت موجود نوشته شود و در دوران مشروطه علمای معاصر قوانین را در جهت همکاری با حکومت موجود تطبییق داده اند

فقه السلطان, نظام حکومتی, سید مرتضی, مشروطه