بررسی احتمال وقوع مقادیر مختلف تبخیر و تعرق در اقلیم ها و تاریخ های مختلف کشت برنج در مناطقی غیر از شمال کشور
Publish place: Journal of Water Research in Agriculture، Vol: 37، Issue: 2
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 65
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WRA-37-2_004
تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1402
Abstract:
در این پژوهش، تغییرات مقادیر تبخیر و تعرق گیاه برنج در مناطقی غیر از شمال کشور در سه تاریخ کشت متفاوت (زود، به موقع و دیر کاشت) و با چهار احتمال وقوع متفاوت ۷۵%، ۵۰%، ۲۵% و ۱۰% (به ترتیب معرف سالهای کم تبخیر و تعرق، متوسط، پرتبخیر و تعرق و بسیار پر تبخیر و تعرق)، با استفاده از معادله پنمن-مانتیث و دادههای هواشناسی ۱۵ ایستگاه با دوره آماری ۳۰ ساله (۲۰۲۰-۱۹۹۰) بررسی شد. برای احتساب ضریب گیاهی برنج در مراحل مختلف رشد، دورههای ۱۰ روزه به صورت میانگین بر اساس مدل احتمالات ویبول برآورد و محاسبه شد. نتایج نشان داد که در تمام این مناطق اقلیمی اتخاذ رویکرد زودکاشت موجب کاهش نیاز آبی در تمام سناریوهای تبخیر و تعرق میشود. اتخاذ رویکرد زودکاشت در سالهای بسیار پر تبخیر و تعرق موجب کاهش نیاز آبی برنج مناطق گرم، سرد و معتدل به ترتیب به میزان ۱۲۵/۹، ۱۱۳/۵ و ۱۱۵ میلیمتر در طول فصل رشد (به طور متوسط ۰/۷ تا ۰/۹ میلیمتر در روز) نسبت به وضعیت دیرکاشت میشود. با این وجود در اقلیمهای سرد و معتدل تفاوت زیادی بین زود کشت و کشت به موقع و حتی دیر کشت مشاهده نشد. ازاینرو، در این مناطق برای فرار از احتمال سرمازدگی دیررس بهتر است از تقویمهای دیر کشت استفاده شود. مقایسه نتایج میزان تبخیر و تعرق گیاه برنج در تمام تاریخهای کاشت و سطوح احتمالاتی مختلف در مناطق اقلیمی سرد، معتدل، گرم و بسیار گرم، نشان داد که بیشترین میزان تبخیر و تعرق مربوط به منطقه گرم به میزان ۱۰۲۱/۳ میلیمتر بوده و مناطق معتدل و سرد به ترتیب با میزان تبخیر ۷۸۴/۸ و ۷۲۹ میلیمتر به مراتب میزان تبخیر و تعرق کمتری را نسبت به مناطق گرم دارا میباشند. ازاینرو به علت کمبود منابع آبی و اثرات منفی تغییرات آب و هوایی در مناطق خشک یا نیمه خشک ایران بهتر است از کشت برنج در مناطق گرم به ویژه در سالهای پر تبخیر و تعرق اجتناب شود. همچنین بهتر است که در مناطق سرد و معتدل نیز نوع مدیریت آبیاری و طراحی سازهها و سامانه های آبی با محاسبات سالهای پر تبخیر و تعرق متناسب شود.
Keywords:
Authors
محمد رضا یزدانی
استادیار موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی رشت، ایران.
حدیث صادقی
دکتری اقلیم شناسی،گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
ابراهیم اسعدی اسکویی
استادیار پژوهشکده اقلیم شناسی و تغییر اقلیم، پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، مشهد، ایران
سعیده کوزه گران
دکترای هواشناسی کشاورزی، گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی مشهد، ایران
بهاره دلسوز خاکی
محقق، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :