مهدی اکبری - دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
فریبرز عباسی - استاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
ابوالفضل ناصری - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز، ایران.
افشین یوسف گمرکچی - استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی قزوین
مصطفی گودرزی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، اراک، ایران.
امیر اسلامی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران.
مسعود فرزام نیا - مربی پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان، ایران.
رحیم علیمحمدی - مربی پژوهشی بخش تحقیقات فنی مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال وبختیاری؛ شهرکرد
نادر کوهی چله کران - استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان
رضا بهراملو - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، همدان، ایران.
علی قدمی فیروزآبادی - دانشیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
سید ابوالقاسم حقایقی مقدم - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران.
اردلان ذوالفقاران - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران.
جمال احمدآلی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، ارومیه، ایران.
محمد عباسی - محقق، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، زنجان، ایران
حمید ریاحی - محقق بازنشسته، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، کرمان، ایران.
محمد مهدی نخجوانی مقدم - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

در این پژوهش، حجم آب آبیاری، عملکرد و بهره وری آب یونجه در شرایط مدیریت کشاورزان در ۳۰۰ مزرعه در قطب های تولید یونجه کشور شامل زنجان، فارس، چهارمحال و بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان غربی، مرکزی، قزوین و کرمان در سال زراعی۹۸-۱۳۹۷ اندازه گیری شد. تفاوت میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهره وری آب آبیاری و بهره وری آب کاربردی در استانهای مزبور در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود و میانگین حجم آب آبیاری به ترتیب برابر ۸۵۰۲، ۸۹۰۱، ۹۲۲۶، ۹۴۵۹، ۱۱۴۸۱، ۱۲۷۹۶، ۱۴۳۱۱، ۱۴۸۲۱، ۱۵۱۹۸، ۱۵۹۱۶، ۱۸۳۵۱ و۲۳۹۲۰ با میانگین وزنی ۱۳۶۱۴مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد یونجه نیز بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰۰ با میانگین وزنی ۱۳۶۹۲کیلوگرم بر هکتار بود. بهره وری آب آبیاری در مزارع مزبور بین ۰/۲ تا ۴/۵ با میانگین وزنی ۱/۲۸ کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. میانگین وزنی بهره وری آب کاربردی نیز ۱/۱۹ کیلوگرم بر مترمکعب تعیین شد. میانگین حجم آب مزارع یونجه در دو روش آبیاری سطحی و بارانی به ترتیب برابر ۱۵۰۷۶ و ۱۰۶۵۳ مترمکعب در هکتار تعیین شد( ۱%>p). بنابراین با تغییر روش آبیاری از سطحی به بارانی، میانگین حجم آب آبیاری ۳۰% کاهش و بهرهوری آب کاربردی یونجه ۴۱% افزایش داشت. با توجه به این نتایج، برای کاهش حجم آب آبیاری و بهبود بهره وری آب در تولید یونجه، در شرایط اقلیمی مناسب که آب آبیاری از کیفیت خوبی برخوردار باشد، در صورت رعایت ضوابط فنی طراحی، اجرا و بهره برداری و ملاحظات اقتصادی، استفاده از آبیاری بارانی پیشنهاد می شود.

بهره وری آب کاربردی, عملکرد یونجه, آبیاری سطحی, آبیاری بارانی