صغری زین پور جامه - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی،گروه حقوق، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.
سام محمدی - استاد گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.
حمید ابهری - استاد گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

زمینه و هدف: از جمله موضوعات چالش برانگیز در خصوص اعتبار امر قضاوت­ شده، درباره امکان یا عدم امکان تسری قاعده به قرارهای نهایی، خاصه قرار سقوط دعوی است که این امر موجبات تشتت آرا در محاکم قضایی و به ­ویژه میان دکترین حقوقی را فراهم آورده است.مواد و روش­ ها: این تحقیق از نوع نظری و روش آن به ­صورت توصیفی-تحلیلی است و ابزار گردآوری اطلاعات نیز به ­صورت کتاب­خانه ای است.ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.یافته­ ها: در قانون آئین دادرسی مدنی، قطعیت مخصوص آرایی است که از راه ­های عادی قابل شکایت نباشد و این همان معنایی است که از حقوق فرانسه قابل استنباط است.نتیجه­ گیری: نتایج پژوهش پیش رو حاکی از این است که قاعده اعتبار امر قضاوت­شده، بر آرایی که در ماهیت دعوا صادر شده ­اند و قاطع آن هستند، حاکم است. به همین دلیل است که رویه قضایی نیز جز در خصوص قرار سقوط دعوا، سایر قرارهای نهایی صادره از سوی محکمه را مشمول اعتبار امر قضاوت­ شده، نمی­کند.

قرار نهایی, سقوط دعوی, ماهیت و حکم, قرارهای قاطع دعوی