محمد علی فیاضی - دانش پژوه دکتری کلام اسلامی در جامعهالمصطفی العالمیه واحد خراسان و مدرس سطوح عالی در حوزه علمیه.
حبیب الله بابایی - دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

در فرهنگ دینی، خدمت رسانی به مردم از جایگاه ویژه ای برخوردار است. اولیای الهی همواره در خدمت به خلق پیش قدم بوده و به پیروان خویش سفارش نموده اند. پیامبر اکرم۶ میزان محبوبیت نزد خدا را وابسته به خدمت رسانی معرفی کرده و امام رضا۷ نشانه کمال عقل انسان را خدمت رسانی به دیگران تبیین می کند. در جوامع سکولار، غایت خدمت به دیگران، اموری مانند سلامت بدنی و روحی و یا آبادانی و توسعه شهر و روستائی است که فرد در آن زندگی می کند اما خدمت رسانی در فرهنگ دینی زمینه رشد و تعالی، کمال انسانی و قرب به خداوند را برای فرد فراهم می آورد. در آموزه های دینی خدمت گزاری به دیگران، برترین مصداق عبادت و بندگی خدا معرفی شده و مورد تاکید قرارگرفته است. اخلاق خدمت در سیره و آموزه رضوی از چنان گستره ای برخوردار است که علاوه بر فعالیت خدمت رسانی، تصمیم و نیت خدمت گزارانه را نیز مشمول پاداش الهی می داند. این جستار، قواعد و اصول اخلاق خدمت گزاری را در سه حوزه «اخلاق خدمت به نیازمندان»، «اخلاق جود و بخشش» و «اخلاق خدمت برای کارگزاران» در سیره و آموزه امام رضا۷ مورد بررسی قرارداده است. امام رضا۷ خدمت به نیازمندان را موجب ایمنی از سختی های قیامت معرفی می کند و خدمت رسانی به آنان را برای همگان توصیه می فرماید. سیره رفتاری آن حضرت در حوزه اخلاق جود و بخشش به گونه ای بوده است که دریافت کننده خدمت هیچگاه احساس شرمندگی نکند. امام رضا۷ حاکمان جامعه را به رسیدگی نسبت به اوضاع مسلمانان و توده مردم مورد تاکید قرارمی دهد و کارگزاران را به برابری و برادری با مردم سفارش می کند. در اخلاق خدمت در سیره و آموزه رضوی، وظایف کارگزاران نظام اسلامی تنها نسبت به مسلمانان خلاصه نمی شود بلکه مسئولیت دارند تا برای تمام انسانهای تحت قلمرو حکومت خود با هر مرام و مسلکی که باشند خدمت رسانی کنند و کرامت انسانی آنها را ارج گذارند.

اخلاق خدمت, نیازمندان, بخشش, کارگزاران