عبدالجبار پژاوه - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
سعید بازگیر - Azin Alley, Ghods Street, Enghelab Avenue
حسین محمدی - استاد دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران

مناطق پرورش موز در اقلیم‎های نیمه گرمسیری بین ۲۰ تا ۳۰ درجه شمالی یا جنوبی خط استوا واقع شده است و با توجه به اینکه استان سیستان و بلوچستان در عرض جغرافیایی ۲۵ تا ۳۱ درجه شمالی قرار گرفته است، می­تواند برای کشت موز مناسب باشد. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش شناسایی توان اقلیمی استان سیستان و بلوچستان برای کشت درخت موز با استفاده از نمایه­های اقلیم کشاورزی است. در این پژوهش نمایه­های درجه روزهای رشد، درجه روزهای موثر بیولوژیکی، مجموع دماهای فعال، اختلاف تجمعی دما، کمبود فشار بخار آب و تبخیر و تعرق پتانسیل با استفاده از دو روش سلسله مراتبی و منطق بولین اقلیم استان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد با روش سلسله مراتبی ۱۷ درصد از مساحت استان (شهرستان های دشتیاری، چابهار، کنارک و زرآباد و بخش هایی از جنوب شهرستان­های راسک، قصرقند و نیکشهر) برای کشت موز بسیار مناسب و ۸ درصد برای کشت موز مناسب می­باشد (نیمه شمالی شهرستان­های سرباز، راسک و نیکشهر). همچنین نتایج این پژوهش نشان داد در منطق بولین ۱۰ درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه (شهرستان­های دشتیاری، چابهار، کنارک و زرآباد و بخش­هایی از جنوب شهرستان­های راسک، قصرقند و نیکشهر) برای کشت درخت موز در استان مناسب می­باشد. مناطق کشت موز در حال حاضر کمتر از ۱ درصد مساحت استان می­باشد که با نتایج این پژوهش تطابق ندارد. بنابراین بر اساس نتایج این پژوهش می­تواند مناطق زیر کشت موز در استان افزایش یابد.

اقلیم شناسی کشاورزی, تبخیر و تعرق پتانسیل, درجه روزهای رشد, درخت موز, سیستان و بلوچستان, منطق بولین