علی حیدری - کارشناس ارشد حقوق بین الملل

روابط بین المللی در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود همواره شاهد مبارزه و رویارویی دولت ها و به کارگیری زور و اعمالخشونت در عرصه های مختلف بود،هر چند فیلسوفان مورخان و اصلاح گرایان اندیشمند مشروعیت زور را به عنوان ابزارسیاست خارجی از دیرباز مردود دانسته اند سیاستمداران پدیده جنگ را به طور سنتی، شیوه ای برای حل اختلاف میاندولتها دانسته اند. طبیعی است که در این بین ابزار و تجهیزات جنگی هم با گذشت زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی، پیچیده و خطرناک تر شود. تولد نیروی هسته و اثبات علمی شکاف پذیری آن همچنین استفاده آن توسط آمریکا در ژاپن نگرانی جامعه بین المللی را درباره ساخت سلاح هسته ای به واقعیت رساند. این نخستین عملیات هسته ای علاوه بر قریب سیصد هزار کشته میلیون ها معلول آثاری بر جا گذاشت. دولت ها هم نیروی جدید به کار گرفته شده در سلاح ها، را تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی قلمداد کردند و بشریت را در معرض خطر نابودی دیدند. با وجود این ویرانگری ها و آثار سوء دو شگفت انگیز نیروی هسته ای در قالب سلاح هسته ای، نظریه پردازان نظامی کشورها سعی کردند ضرورت دارا شدن توان هسته ای و به کارگیری سلاح های جدید در ارتش و قوای مسلح را توجیه کنند در دنیایی که زندگی می کنیم داشتن اسلحه یک شرط استقلال ملی و ازادی مردم است. در طول تاریخ نظریه پردازیان آموزه های جنگی را متناسب با پیشرفت های علم و تکنولوژی و پیدایش سلاح های جدید و با بیان ضرورت مجهز کردن نیروهای مسلح به اینگونه صلاح ها توجیه کرده اند. به عبارت بهتر این آموزه ها شرایطی را که در آن می توان از زور استفاده کرد و نیروهای مسلح رابا پیشرفت های جدید علمی و تکنولوژیک در جهت نظامی، مجهز کرد توضیح می دهند. با پیدایش نیروی هسته ای، کارکرد آموزه های جنگی این شد که اولا استفاده از این نیرو در سلاح را تجویز کنند و ثانیا نقش ابزارهای جنگی مجهز به نیروی هسته ای را در بازدارندگی و جنگ افروزی ارزیابی نمایند.

سلاح هسته ای، خلع سلاح، پیمان منع گسترش .