زهرا آشور - گروه روانشناسی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
یاسر رضاپور میرصالح - گروه مشاوره دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
شکوفه متقی - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی به شیوه نقاشی درمانی بر روابط والد-فرزند و مهارت های اجتماعی انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی همراه با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه بود. از بین کلیه دختران پایه دوم ابتدایی شهرستان تاکستان ۲۴ نفر به شیوه نمونه ­گیری دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. دانش ­آموزان گروه آزمایش به مدت ۱۱ جلسه آموزش مهارت های ارتباطی به شیوه نقاشی درمانی برگرفته از مداخله گروهی هنر درمانی (مارتین، ۲۰۰۹) و برنامه های مداخله ای پیشین (احسان پور، ۱۳۹۵؛ شلانی، ۱۳۹۴)، شرکت کردند و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رابطه والد-فرزند پیانتا (۱۹۹۴) و فرم معلم مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (۱۹۹۰) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری جمع آوری و با استفاده از تحلیل کواریانس همراه با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که در گروه آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل، پس از آموزش مهارت های ارتباطی به شیوه هنردرمانی مبتنی بر نقاشی، نمرات بعد نزدیکی در روابط والد-فرزند (۰۹/۲۸=F، ۰۰۱/۰=P) و مهارت­های اجتماعی (۶۸/۴۴=F، ۰۰۱/۰=P) افزایش معنی داری پیداکرده بود و نمرات بعد وابستگی (۸۰/۲۲=F، ۰۰۱/۰=P) و تعارض (۵۸/۱۳۳=F، ۰۰۱/۰=P) در روابط والدفرزند کاهش معنی داری پیدا کرده بود. نتیجه گیری: باتوجه به این یافته ­ها می­توان نتیجه گرفت که برای بهبود روابط والد-فرزند و مهارت­های اجتماعی کودکان، می­توان از آموزش مهارت­های ارتباطی به شیوه نقاشی درمانی استفاده کرد

مهارت های ارتباطی, نقاشی درمانی, روابط والد-فرزند, مهارت های اجتماعی