سیده عاطفه حسینی یزدی - دانشجوی دکتری گروه مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد
علی مشهدی - استاد گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد
سیدعلی کیمیایی - دانشیار گروه روانشناسی مشاوره و تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد
سیدامیر امین یزدی - استاد گروه روانشناسی مشاوره و تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی برنامه آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه همراه با آموزش مدیریت والدین (آموزش ترکیبی) با آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه و آموزش مدیریت والدین به تنهایی، بر راهبردهای مقابله ای و رضایت زناشویی در مادران کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان پیش دبستانی شهر کاشمر در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ بود که از این جامعه تعداد ۱۲۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در چهار گروه ۳۰ نفره به صورت تصادفی گمارده شدند که گروه اول برنامه ی آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه و گروه دوم برنامه ی آموزش مدیریت والدین را طی ۸ جلسه ۱۲۰ تا ۱۵۰ دقیقه ای هفتگی، و گروه سوم آزمایشی بسته ی آموزش ترکیبی را طی ۱۶ جلسه ۱۵۰ دقیقه ای دو روز در هفته دریافت نمودند. گروه گواه برنامه ای دریافت نکرد و در لیست انتظار قرار گرفت. همه افراد در هر سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ (۱۹۸۹) و راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (۱۹۸۴) را تکمیل کردند. در نهایت داده ها به روش های تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر با کمک نرم افزار SPSSV۱۹ تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد هیچکدام از روش های آموزشی باعث اثربخشی در رضایت زناشویی نشد (۰۸/۰ =F و ۹۸/۰=P). این در حالی بود که در دو راهبرد مساله محور (۱۴/۸ =F و ۰۰۰۱/۰ = P) و هیجان محور (۹۷/۶ =F و ۰۰۱/۰= P) این میزان معنی دار بود. به این معنی که در مراحل پس آزمون و پیگیری آموزش ترکیبی از دو آموزش مدیریت والدین و فرزندپروری ذهن آگاهانه موثرتر بود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش بیان گر این است که آموزش ترکیبی فرزندپروری ذهن آگاهانه و آموزش مدیریت والدین می تواند باعث کاهش راهبردهای هیجان محور و افزایش راهبردهای مساله محور شود، اما در رضایت زناشویی تاثیری ندارد، لذا آگاهی والدین، معلمان، مشاوران، روانشناسان و سایر متخصصان از این آموزش ها می تواند کمک کننده باشد.

آموزش ترکیبی آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه, آموزش مدیریت والدین راهبردهای مقابله ای, رضایت زناشویی مادران