داود امین آزرم - بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
امیر هوشنگ جلالی - بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
لیلی صفائی - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

تنش خشکی به عنوان یک چالش مهم برای تولید گندم در بسیاری از مناطق غله خیز جهان مطرح است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر وقوع تنش خشکی در مرحله گرده افشانی با محلول پاشی روی و بدون محلول پاشی در دو سال زراعی ۱۳۹۷-۱۳۹۶ و ۱۳۹۸-۱۳۹۷ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوتر آباد اصفهان اجرا شد. برای انجام پژوهش از آزمایش کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله گرده افشانی با محلول پاشی روی و بدون محلول پاشی) و عامل فرعی شامل ۱۱ ژنوتیپ گندم (دو لاین و ۹ رقم) بود. برهمکنش تنش و ژنوتیپ بر صفت تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، عملکرد دانه و وزن هزار دانه  (سطح ۱ درصد) و تاثیر تنش رطوبتی بر طول سنبله در سطح یک درصد از نظر آماری معنی دار بود. بهبود عملکرد ناشی از محلول پاشی روی در سه ژنوتیپ پیشتاز، بک کراس روشن و الوند نسبت به شرایط تنش رطوبت بدون مصرف روی به ترتیب برابر ۱۱/۷، ۱۴/۸ و ۱۵ درصد بود. طول دوره پر شدن دانه در تیمار تنش رطوبتی بدون مصرف روی و با مصرف روی نسبت به تیمار شاهد ۳۳ و ۳۰/۶ درصد کاهش یافت. کارایی روی در بین ژنوتیپ­ های آزمایشی دامنه ­ای از ۸۶/۹۵ تا ۹۵/۰۳ درصد داشت. نتایج این پژوهش نشان داد در شرایط تنش خشکی محلول پاشی روی می تواند اثرات سوء ناشی از تنش را تعدیل نماید ولی واکنش ارقام مختلف در این رابطه متفاوت است.

رسیدگی فیزیولوژیک, طول سنبله, عملکرد, کارایی روی