مهدی آقاکریمی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران، تهران، ایران
مریم علی عسگری - فارغالتحصیل کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران، تهران، ایران
حمید محمدی - فارغ التحصیل کارشناسی علوم تربیتی گرایش آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، قم، ایران

هدف این تحقیق بررسی کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی ازنظر مقوله های فعال و غیرفعال است.روش تحقیق این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش جمع آوری و گزارش اطلاعات، توصیفی-کتابخانه ای است و بر اساس نوع تحلیل،تحلیل محتوایی است. هدف این پژوهش فقط بررسی و توصیف داده های کتاب(متن،تصاویر،سوالات) ازنظر میزان فعال یا غیرفعال بودن است. جامعه آماری، کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی و نمونه آماری تمام ۱۳درس این کتاب است. این پژوهش بر اساس روش ویلیام رومی انجامشده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که متن کتاب با ضریب درگیری ۰ ,۳۷متنی غیرفعال است اما پرسشها با ضریب درگیری ۰, ۸۶ زمینه یادگیری پویا را فراهم میکنند. تصاویر نیز با ضریب درگیری ۰, ۸۳فعال هستند. درنهایت ضریب درگیری جمعی کتاب ۰, ۶۸است که مابین میزان تعیین شده توسط ویلیام رومی است و زمینه را برای یادگیری فعال و پویا فراهم میکند. بهمنظور افزایش اثربخشی فرایند یاددهی-یادگیری و افزایش فعالیت دانش آموزان در کلاس درس، استفاده از روشهای تدریسی که دانش آموز در آن فعال است و نقش بر عهده دارد (مثل روش ایفای نقش، روش آزمایشگاهی، پرسش و پاسخ و...)برای بخشهایی از کتاب که ضریب درگیری در آنها پایین است توصیه میشود . همچنین افزایش طراحی فعالیتهای یادگیری گروهی برای همسال آموزی و طراحی فعالیتهای انفرادی برای تعمیق یادگیری و طراحی فعالیتهای رفع اشکال از طریق مشاهده نتایج درست، بهمنظور تثبیت و تصحیح مطالب آموخته شد و تکرار آنها در ابتدای جلسات بعدی و استفاده از نتایج و نکات مهم آموخته شده در جلسات قبل در زندگی واقعی، بهمنظور معنادار سازی یادگیری، توصیه میگردد.

کتاب علوم تجربی چهارم دبستان، مقوله های فعال و غیرفعال، ضریب درگیری، تکنیک ویلیام رومی،تحلیل محتوا