عمران زرقانی - طلبه سطح مقدمات حوزه علمیه

یافته های بسیاری نشان دهنده این مطلب است که اعتقادات و باورهای کلامی مورخین در تاریخ نگاری های ایشان موثر واقعشده است، شناخت انگیزه، اعتقادات و باور های حاکم بر جهان بینی و ایدئولوژی مورخ می تواند منشا بسیاری از اختلافات بینگزارشات مورخین را برای پژوهشگر تاریخ روشن کند. از مورخین معتبر و قابل وثوق سده سوم هجری قمری مورخ بزرگ احمدبی ابی یعقوب اسحاق بن واضح یعقوبی(م بعد ۲۸۴ ه.ق) است که التاریخ که امروزه قدیمی ترین اثر تاریخی به زبان عربی است،نگاشته اوست. محققین بسیاری یعقوبی را مورخی شیعه عنوان کرده اند. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی_تحلیلی انجامشده، به دنبال آن هستیم که با بررسی روش تاریخ نگاری یعقوبی و مشاهده گزارشات او در بیان تاریخ انبیاء، ببینیم که با توجهبه این آراء، می توان ابن واضح را مورخی شیعه مذهب دانست یا خیر؟ پس از بررسی های صورت گرفته مشخص شد که روش تاریخ نگاری یعقوبی روشی عقل گرا، تحلیلی_تعلیلی است و همیندیدگاه او سبب نقد، گزینش و حذف برخی گزارشات غیرمعقول شده، این در حالیست که در بیان گزارشاتی از تاریخ انبیاء کهکاملا با عصمت ایشان مخالفت دارد هیچگونه اظهار نظر و نقدی را از وی شاهد نیستیم، قطعا این آراء به هیچ وجه با نظریهامامیه در عصمت انبیاء سازگاری ندارد، لذا به استناد روش تاریخ نگاری یعقوبی وبیان این گزارشات از او نمی توان او را مورخیشیعه مذهب دانست.

ابن واضح یعقوبی، مذهب یعقوبی، روش تاریخ نگاری یعقوبی، عصمت، راهنماشناسی.