زینب نواصری - کارشناسی ارشد، گروه تاریخ، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

سه شهر ری و اصفهان و بغداد در دوره آل بویه و سلجوقی از مراکز مهم سیاسی به شمار می رفتند. اینسه شهر کانون تجمع شیعیان و اهل سنت در آن دوره بوده اند که مطالعه آنها می تواند ذهن ما را با نوعروابطی که این دو مذهب با یکدیگر داشته اند آشنا کند. این پژوهش با روش مرسوم در مطالعات علومانسانی و به خصوص تحقیقات تاریخی یعنی شیوه کتابخانه ای و جمع آوری داده های نوشتاری و گزینشو سنجش آن با برهان منطقی کوشیده تا به رهیافتی نو در این زمینه دست یابد اما نتیجه ای که از تحقیقحاضر به دست آمده این است که اوضاع سیاسی شهر ری دردوره آل بویه آغشته به درگیری های داخلیبود و بعد از مرگ رکن الدوله درگیری های خانوادگی میان پسران آل بویه از قدرت آنها کاست و اتحادهمیشگی آنها را از بین برد همچنین درگیری های سپاهیان که ازدیلمیان و ترکان ترکیب شده بود باعثشد تا قدرت آنها کاسته شود. نتیجه ای که از خلال اوضاع سیاسی در این شهرها در دوره آل بویه و نیزسلجوقیان میتوان گرفت این بود که هر دو حکومت پس از یک دوره ثبات و قدرت و آرامش در شهرها بهتدریج به دلیل اوج گیری منازعات داخلی و نیز دخالت امرا و وزرا در امور حکومت قدرت خود را از دستمی دادند و نکته مهمی که میتوان از خلال این بحث بدست آورد این است که خلفا هر چند از امور سیاسیحکومت کنار گذاشته شدند اما نقش مهمی در امور سیاسی حکومت هر دو دوره داشتند و با مشاهده ضعفدر هر دو دوره آلبویه و سلجوقی، خلفا با رقبای قدرتمند سیاسی آنها به مکاتبه می پرداختند و باعثبرانداختن حکومت آنها می شدند.

دوره آل بویه، دوره سلجوقی، وضع سیاسی، شهر بغداد، شهر اصفهان، شهر ری.