سید فاطمه موسوی - گروه زراعت. دانشکده کشاورزی. دانشگاه زابل. زابل. ایران
عیسی خمری - گروه زراعت. دانشکده کشاورزی. دانشگاه زابل. زابل. ایران
سید محسن موسوی نیک - گروه زراعت. دانشکده کشاورزی. دانشگاه زابل. زابل. ایران
علی اکبر مقصودی مود - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. کرمان. ایران
مریم اله دو - گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

به­ منظور بررسی اثر آسکوربیک­اسید بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات بیوشیمیایی گیاه کینوا تحت شرایط تنش کم ­آبی آزمایشی به صورت کرت­های خرد­شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در ایستگاه مرکز تحقیقات و کشاورزی و منابع طبیعی کرمان اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح تیمار آبیاری (آبیاری تا مرحله رسیدگی کامل (شاهد)، آبیاری تا شروع مرحله گلدهی و آبیاری تا شروع مرحله خمیری) و عامل فرعی شامل دو سطح محلول­ پاشی آسکوربیک ­اسید (صفر و ۲ میلی ­مولار) بود. سال و اثرات متقابل آن با هر دو عامل روی کلیه صفات تاثیر معنی­ داری نداشت. اثر عامل آبیاری و آسکوربیک ­اسید و اثر متقابل آن­ها بر کلیه صفات غیر از اثر عامل آبیاری بر محتوای کاروتنوئیدها و اثر متقابل بر عملکرد دانه و محتوای کربوهیدرات معنی­ دار بود. تنش کم آبی (آبیاری تا شروع مرحله گلدهی و آبیاری تا شروع مرحله خمیری) سبب کاهش عملکرد دانه، محتوای رنگیزه­ های فتوسنتزی، پروتئین برگ، محتوای نسبی آب و افزایش محتوای کربوهیدرات و پرولین شد. عملکرد دانه تحت شرایط آبیاری تا شروع مرحله گلدهی و آبیاری تا شروع مرحله خمیری نسبت به شرایط کنترل به ­ترتیب ۵/۴۰ و ۷/۱۸ درصد کاهش داشت. صرف نظر از عدم اختلاف معنی دار بین تیمارهای آبیاری و محلول پاشی آسکوربیک ­اسید در صفت عملکرد دانه، محلول­پاشی با آسکوربیک ­اسید منجر به بهبود صفات بیوشیمیایی و عملکرد دانه در هر سه تیمار آبیاری شد. عملکرد دانه با محلول­پاشی آسکوربیک­اسید ۷/۲۲ درصد افزایش نشان داد. از آن­جایی­که محلول­پاشی با آسکوربیک ­اسید سبب بهبود عملکرد دانه شده است، استفاده از این ماده برای جبران آسیب ­های وارده در نتیجه تنش خشکی به گیاه کینوا پیشنهاد می­شود.

آنتی اکسیدان, تنش خشکی, فلاونوئید, فنل, کاروتنوئیدها, کلروفیل