سیده راضیه یاسینی - دانشیار پژوهش هنر، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

رسانههای مکتوب، از جمله نشریات تخصصی هنری یا هنری ادبی، میتوانند از واقعیتهای اجتماعی تصویری برساخته را عرضه کنند که در فهم مخاطبان آن ها از جامعه بسیار تاثیرگذار است، پژوهش در این مقاله با پرسش از اینکه؛ چه برساختی از زنان در نشریات تخصصی هنری یا هنری ادبی در دوره اصلاحات (۱۳۷۶۱۳۸۴) صورت گرفته است، بر آن است تا رویکرد هر یک از نشریات مورد مطالعه را در پرداختن به زنان و مسائل آنان دریابد. بدین منظور با بهرهگیری از نظریه بازنمایی استوارت هال و با استفاده از تحلیل مضمون (تحلیل تماتیک)، ۲۷ نشریه هنری یا هنری ادبی منتشره در دوره مزبور مطالعه شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که نشریات مورد نظر، در سه گروه، رویکردهای متفاوتی به موضوع داشتهاند؛ در یک دسته از نشریات، تصویر زن یا به غیبت رفته یا از آن احتراز شده است. در دسته دوم، تصویر زن در حاشیه قرار داده شده و در دسته سوم، بهطور برجستهای، برساخت گفتمانی از زن صورت گرفته است. تحلیل مضامین این نشریات نشان داد که تصویر بازنماییشده از زنان، بسته به رویکردهای گاه تجاری برخی نشریات، بهویژه نشریات سینمایی، الزاما با هدف تقویت گفتمان اصلاحات برساخته نشده، اما متاثر از نگاه مشارکتجوی زنان در گفتمان اصلاحات بوده است.

اصلاحات, بازنمایی, برساخت, زن, نشریات تخصصی هنری