منصوره اعظم آزاده - دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه الزهرا(س)
مریم قاضی نژاد - دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه الزهرا(س)
آرزو صادقی ولنی - کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا(س)

با ورود به هزاره جدید، جهان شاهد رشد جمعیت و شهرنشینی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه بوده است. این روند موجب توسعه شهرنشینی، گسترش کلانشهرها و پیچیدهتر شدن روابط اجتماعی شده است. ظهور چنین شهرهایی همراه با بروز مسائل مختلف شهری، از قبیل: گسترش حاشیه نشینی، افزایش جرایم اجتماعی و در مجموع کاهش امنیت اجتماعی بوده است. در این میان، زنان دغدغههای خاص خود را دارند. این مطالعه در صدد بررسی عوامل موثر بر احساس امنیت اجتماعی زنان ساکن در محلات ونک و سرآسیاب است. مدل نظری تحقیق (با الهام از دیدگاه نظریهپردازانی همچون گیدنز، پارسونز، اسکوگان و پین) از مجموعهای از متغیرهای اثرگذار بر احساس امنیت در محله تشکیل شده است. این متغیرها شامل متغیر موقعیت محله به منزله متغیر مستقل و نظم و اعتماد به منزله متغیر پیوند دهنده موقعیت محله و احساس امنیت اند. به منظور بررسی تجربی مدل تحقیق، از روش پیمایش و تکنیک پرسش نامه به عنوان ابزار جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت نمونه این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحلهای انتخاب شد که متشکل از ۲۷۰ نفر از زنان ساکن در محله ونک و سرآسیاب است. نتیجه بیانگر تفاوت احساس امنیت زنان براساس موقعیت محله است. نتایج ضریب رگرسیونی چند متغیره نشان داد در هر دو محله، موقعیت محله در ابعاد کالبدی فیزیکی و غیرکالبدی اجتماعی و اعتماد بینشخصی بر احساس امنیت ساکنان تاثیرگذار است و آنچه سبب تمایز احساس امنیت در این دو محله میشود، اثر نظم فیزیکی (بتا ۵۱درصد)، اعتماد تعمیم یافته (بتا ۱۵درصد) و اعتماد بنیادی (بتا ۱۰درصد) در محله ونک و نظم اجتماعی (بتا ۲۷درصد) در محله سرآسیاب است.

احساس امنیت, اعتماد, محله, موقعیت نظم