راضیه نصیرزاده - دانشجوی دکتری روان شناسی بالینی باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
نرجس عرفان منش - دانشجوی دکتری روان شناسی باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
کاظم رسول زاده طباطبایی - دکتری تخصصی روان شناسی، دانشیارگروه روان شناسی دانشگاه تربیت مدرس
محمد مظفری مکی آبادی - دانشجوی دکتری سلامت، مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

آزمون طراحی یک قصه (DAS) با درهم آمیختن قصه و نقاشی تلاش می کند با ورود به دنیای هیجانی کودک، اطلاعاتی ارزشمند درباره دنیای درونی کودک، که وی به دلیل محدودیت های کلامی و شناختی قادر به بیان آن ها نیست، فراهم آورد. هدف پژوهش حاضر تحلیل روان شناختی محتوای قصه های کودکان و ارزیابی محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی کودکان دوره ابتدایی و نیز فراهم آوردن مقایسه های جنسیتی، تحولی، و طبقه اجتماعی اقتصادی برای این سازه ها بود. بدین منظور، در طرحی پیمایشی علی مقایسه ای ۵۰۰ نفر از دانش آموزان مدارس ابتدایی شیراز به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و از آن ها خواسته شد پس از انتخاب دو تصویر از مجموعه تصاویر مقیاس طراحی یک قصه، قصه آن را طراحی و بازگو کنند. از طریق تحلیل قصه های بازگو شده از سوی کودکان، سه سازه محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان داد که دختران در مقایسه با پسران و کودکان طبقه اجتماعی اقتصادی بالا در مقایسه با طبقه اجتماعی اقتصادی پایین محتوای هیجانی و خودانگاره مثبت تری داشتند و نیز بیشتر از شوخی استفاده می کردند. ضمن اینکه با افزایش سن کودکان، نمره های آن ها در مقیاس محتوای هیجانی، خودانگاره، و کاربرد شوخی افزایش می یافت.

خودانگاره, طراحی یک قصه, کاربرد شوخی, محتوای هیجانی