غلامرضا جمشیدیها - دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
سهیلا صادقی فسایی - دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
منصوره لولاآور - دانشجوی دکتری جامع هشناسی نظری فرهنگی دانشگاه تهران

تحول خانواده در جهان معاصر از مباحث کانونی جامعهشناسی خانواده طی دهههای اخیر است. تاثیر مدرنیته، بهخصوص از بعد فرهنگی آن، بر تحولات خانواده در غرب، که به شکلگیری و تکوین خانواده مدرن و پستمدرن منجر گردیده است، موضوع تتبعات نظری و پژوهشهای تجربی فراوانی بوده است. این مقاله در پی آن است که این موضوع را در جامعه ایران از منظر کنشگران اجتماعی، بهویژه از دیدگاه جنسیتی، بررسی و مهمترین عوامل موثر بر این تحولات را شناسایی کرده و پیامدهای تاثیرات ناشی از آن را تحلیل نماید. این پژوهش به روش کیفی با نمونههای گزینشی و محدود در سطح شهر تهران انجام شده و جمعآوری دادهها با مصاحبههای عمیق صورت گرفته است. تحلیل یافتهها نشان میدهد، به لحاظ جنسیتی، تفاوتهای درخور ملاحظهای بین زنان و مردان در تعریف ویژگیهای خانواده سنتی و مدرن، روایت آنان از دگرگونی ساختار و روابط خانوادگی در جریان تحول خانواده، نحوه مواجهه و میزان پذیرش این تغییرات، و شکلگیری گفتمانهای مختلف در این زمینه وجود دارد.

ازدواج, تحول خانواده, خانواده سنتی, خانواده مدرن, دیدگاه جنسیتی, روابط خانوادگی, مدرنیته