مهدی اخگری - استاد دانشگاه پیام نور فردوس
مهدی صداقتی - دانشجوی ارشد رشته جغرافیای و برنامه ریزی شهری ، گرایش آمایش شهری

بایستگی افغانستان در اقتصاد شرق ایران احیاگر مجدد نقش استان های مرزی شرق در تجارت خارجی کشور طی یک و نیم دهه ی گذشته بوده است. این جستار به وارسی جایگاه خراسان جنوبی در اقتصاد شرقی ایران با روش تبیینی و کاربست جغرافیای اقتصادی پرداخته است. با درنظرداشت رقابت های ژئواکونومیکی و ژئوپولیتیکی منطقه ای در آسیا و رویدادهای جهانی چون تحریم های جدید آمریکا هدف کندوکاو مزبور نگرورزی به جایگاه اقتصادی استان ها و کشورهای شرقی ایران در پیشرفت اقتصادی و برنامه ریزی های تجارت خارجی منطقه ای کشور و بازگویی اهمال کاری پژوهشگران حوزه اقتصاد، جغرافیا و سیاست از این پیش آمدگی راهبردی است. از این رو، نوآفرینی و ایده اصلی پژوهش گونه ای آینده پژوهی و اثبات نقش فرامحل ی جغرافیای خراسان جنوبی در چارچوب مفهوم جدید اقتصاد شرقی است. به منظور پاسخ به پرسش این گفتار که توانمندی های محیطی خراسان جنوبی در گسترش روابط اقتصادی ایران-افغانستان کداماند؟ محیط جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، و سیاسی- امنیتی این استان مطالعه گردید. اگرچه تعاملات بازرگانی کشور با همسایگان شرق متاثر از گفتمان غرب بوده است، برآیندها گویای کارایی نقش فراملی خراسان جنوبی در پیشدرآمدی اقتصاد منطقه ای شرق و با محوریت ایران و افغانستان است. رونق اقتصاد شرق نقش بسزایی در توسعه پایدار این استان خواهد داشت. لذا مطالعات استان شناسی در این دو کشور میبایست بر اهمیت سطوح فرامحلی جغرافیای اقتصادی استان های مرزی توجه یابند.

جغرافیا ، اقتصاد ، خراسان جنوبی، ایران