رسول اذرمی - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عسگر عباداللهی - دانشیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

یکی از عوامل مهم در مقدار و ترکیب اسانس گیاهان دارویی تنش آبی می باشد. به منظور ارزیابی تاثیر تنش آبی بر ترکیب اسانسگیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه سطح تنش آبی (۹۰، ۶۰و ۴۰ درصد ظرفیت زراعی مزرعه) و با چهار تکرار در شرایط گلخانه ای انجام شد. نتایج نشان داد. اجزاء اصلی اسانس شناسائی شده در بادرنجبویه شامل ترکیبات استات لاواندولیل (۲۷/۷۹-۲۱/۱۵%) Z سیترال (۱۹/۹۲-۱۷/۰۷%)، سیترال (۱۶/۶۶-۱۱/۳۳%)، فارنسول (۲۰/۷۹-۷/۸۶%)، استات نریل (۷/۲۴-۶/۹۰%)، نرول (۶/۸۷-۴/۸۴%) و فارنسال (۷/۴۲-۰/۱۲%) بود. تنش آبی تاثیر معنیداری روی ترکیب شیمیایی اسانس بادرنجبویه داشت به طوری که مقدار فارنسول از ۷/۸۶ درصد در تیمار تنش آبی ۹۰ درصد به ۲۰/۷۹ درصد در تنش آبی ۴۰ درصد افزایش یافت. در مقایل مقدار فارنسال از ۶/۸۶ درصد به ۰/۱۲ درصد به ترتیب در تیمار ۹۰ و ۴۰ درصد ظرفیت زراعی مزرعه کاهش یافت. درصد مونوترپنوئیدها از ۷۸/۵۵ درصد به ۶۸/۹۲ درصد به ترتیب در تنش آبی ۹۰ و ۴۰ درصد ظرفیت زراعی کاهش یافته بود.

تنش آبی، بادرنجبویه، ترکیب اسانس