طاهر قاسمی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه خوارزمی تهران ،دبیر عربی شهرستان بوکان

شعر اجتماعی شعری است که شاعر دغدغه ها تحولات و معضلات اجتماعی را با ذهن خلاق خویش به شعر در می آورد و به جامعه ی خویش و آیندگان عرضه میکند. در این شعر پروین داستان کوتاهی را مطرح میکند که در آن مطابقتی با واقعیت آن زمان وجود دارد. بدین گونه که پروین منظره ای را توصیف میکند که در آن جمعی از توده های مردم که غالبا افراد طبقات پایین و قشر ضعیف جامعه هستند شاهد عبور شاه و رئیس حکومت خویش از آن محل هستند و همگان خیره به آن شوکت پادشاه هستند. مردم با دیدن شاه دچار شوق و هیاهو میشوند و این میان هنگامی که کودکی از زن سالخورده و خمیده ای از تاجی که روی سر پادشاه است سوال می کند. پیرزن که سرد و گرم روزگار را چشیده است ابراز می دارد که این تاج زیبا و پر از طلا و شکوه از بدبختی و سیه روزی ما به وجود آمده است و اشاره میکند به فشار مالی که بر اقشار جامعه وارد میشود و باعث تند گدستی بیش از پیش آنها میشود و از سوی دیگر سبب پر شدن جیب خانواده ی اشراف و پادشاهان میگردد که در نهایت هم به جای اینکه برای خود مردم به مصرف برسد خرج هو سرانیها و تجملات درباری و اشرافی میشود استاد هه ژار شعر پروین را ترجمه کرده است و تغییراتی در آن انجام داده است. این مقاله با روش تحلیلی توصیفی و با رویکرد تطبیقی به بیان شباهتها و تفاوت های دو داستان پرداخته و روشن نموده است که پروین اشاره دارد که آن زاهدی که روستا و زمین را بخرد راهزن است. پروین به روستا و زمین اشاره می کند. اما استاد هه زار بیان داشته اند آن راهدی که اسب را بخرد، راهزن است. در بیتی اول پروین از فعل ماضی (گذشت) استفاده کرده است اما استاد هه زار از فعل ماضی استمراری ده رویی به معنی میرفت استفاده کرده است. پروین اشاره دارد که زنی که کمرش خمیده بود جلو رفت اما استاد هه زار بیان کرده است که پیرزنی بی کس و کار گفت . کند اما استاد هه ژار از ما استفاده کرده است در مصرع دوم بیت آخر پروین از ضرب المثل استفاده کرده است که ارسال المثل است. استاد هه ژار هم از ضرب المثل استفاده کرده است که گرگی است در پوستین گوسفندان هر دو در ابتدای بیت آخر تخلص شعری خود را آورده اند، و استاد هه زار هم مانند پروین در قالب غزل داستان را آورده است. استاد هه ژار از لحاظ عنوان شعر کاملا آن را مانند عنوان شعر پروین اعتصامی ترجمه کرده است. عنوان شعر ) اشک یتیم) از پروین اعتصامی و عنوان شعر ) فرمیسکی هه تیو) از استاد هه ژار موکریانی .

پروین اعتصامی هەژار، ادبیات تطبیقی بیان شباهتها و تفاوتها تطبیق دو ضرب المثل در شعر .