مژگان ثابت تیموری - دانشجوی دکتری اکولوژی و پژوهشگر جهاد دانشگاهی مشهد

شهر مقدس مشهد واقع در اقلیم گرم و نیمه خشک، با وسعتی معادل 300 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 2832538 نفر، دومین کلان شهر مهم ایران است که به دلیل وجود بارگاه مقدس امام رضا علیهالسلام پذیرای جمع کثیری از زایران و گردشگران بوده، از قابلیت مهاجرپذیری زیادی برخوردار است. بنابراین یکی از مهمترین فضاهای گذران اوقات فراغت این جمعیت، پارکها و فضاهای سبز شهری است. فضاهای سبز شهری علاوه بر رفع نیاز زایرین و شهروندان، کمکی در جهت کاهش بار آلودگی هوای شهر مشهد میباشد. بعلاوه، طراحی و توسعه مناسب فضاهای سبز شهری موجب کاهش سرعت جریان آب حاصل از نزولات و درنتیجه ممانعت از فرسایش آبی خاکخواهد شد. همچنین حضور فضاهای سبز دایمی و درختکاریها سبب افزایش کیفیت آب سفرههای زیر زمینی، تعدیل درجه حرارت محیط، جذب گاز دی اکسید کربن و افزایش تولیدات فتوسنتزی و چوب و در نهایت کاهش مصرف انرژی خواهدشد. نکته دیگر این است که بالغ بر 50 درصد تراکم جمعیتی درمنطقه ثامن تمرکز دارد که بر اساس اطلاعات موجود در حداقل شرایط ممکن از نظر فضای سبز قرار دارد. بنابراین برای رسیدن به پایداری فضاهای سبز شهر مشهد با ارایه الگوی توسعه فضای سبز شهری بر اساس کیفیت و کمیت منابع آب موجود، جمعیت بهره بردار حاضر در هر منطقه و محاسبه سرانه فضاهای سبز در آن منطقه، اقدام به شناسایی کمبودهای موجود در سطح فضاهای سبز شهر مشهد نموده و با استفاده از گونه های گیاهی متناسب با اقلیم منطقه در جهت افزایش پایداری فضاهای سبز شهری الگوی مناسب را ارایه نمود. بر اساس بررسی های انجام شده، مساحت فضاهای سبز شهر مشهد 2498 هکتار است که بر اساس آمار سال 1390 سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد، تنها 685/5هکتار از این مساحت را انواع پارکهای همسایگی، محله، ناحیه، منطقه، پارک بزرگ و پارک جنگلی تشکیل میدهد.

طراحی پایدار، فضای سبز، مشهد، منابع آب