پیام اصلانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد
علی فرامرزی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
مسعود کامل شیخ رجه - مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی زنجان
حمید باقری - کارشناس زراعت

کشور ایران به لحاظ موقعیت آگروکلیمیایی جزء مناطق خشک و نیمهخشک جهان محسوب میشود که باعث توجه بیشتر به مطالعات اثرات تنش خشکی وانتخاب ارقام مقاوم به تنش خشکی شده است. به منظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های امید بخش گندم نان زمستانه در شرایط تنش خشکی آخر فصل، همچنین تعیین ارتباط این خصوصیات با عملکرد دانه، تعداد 15 ژنوتیپ پیشرفته گندم همراه با سه رقم متداول منطقه، در قالب طرح بلوک های 1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زنجان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نش ان - کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 1390 داد که در شرایط تنش آخر فصل بین ژنوتیپها از نظر صفات عملکرد دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد دانه در سنبله ساقه اصلی، طول سنبله اصلی و شاخص برداشت اختلاف معنیداری وجود داشت. تجزیه علیت در شرایط تنش خشکی آخر فصل نشان داد که صفت تعداد سنبله در واحد سطح دارای بیشترین اثر مستقیم مثبت بر عملکرد دانه بودند . در مجموع لاین شماره 4Col No.3625//Alamoot) دارای بالاترین میانگین عملکرد دانه ( 56 کیلوگرم در هکتار) نسبت به سایر لاینها بود. این لاین براساس نتایج حاصله پرمحصولترین و مقاومترین لاین تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل انتخاب شد

تنش خشکی، صفات مورفوفیزیولوژیک، تعداد سنبله در متر مربع، تجزیه علیت